Việc làm ngành giáo dục - đào tạo hiện nay đang thừa nhân lực trong ngành, tuy nhiên, cơ hội việc làm vẫn rộng mở dành cho ứng viên có trình độ năng lực cao. Vậy thực trạng tuyển dụng và việc làm ngành giáo dục - đào tạo hiện nay như thế nào? Cơ hội việc làm ra sao? Cùng work247.vn tìm hiểu nhé.
1. Tổng quan về việc làm ngành giáo dục – đào tạo
1.1. Sơ lược về hệ thống và định hướng phát triển của giáo dục Việt Nam
Nhìn chung hệ thống giáo dục - đào tạo cũng như định hướng triển của giáo dục hiện nước ta hiện nay mang đặc điểm sau:
Phát triển giáo dục mầm non. Củng cố vững chắc kết quả xóa mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học, tiến hành phổ cập trung học cơ sở trong cả nước; phần lớn thanh, thiếu niên trong độ tuổi ở thành thị và vùng nông thôn đồng bằng được học hết trung học phổ thông, trung học chuyên nghiệp hoặc đào tạo nghề.
Điều chỉnh hợp lý cơ cấu bậc học, cơ cấu ngành nghề, cơ cấu vùng trong hệ thống giáo dục và đào tạo phù hợp yêu cầu học tập của nhân dân, yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và các mục tiêu của Chiến lược. Phát triển và nâng cao chất lượng đào tạo đại học, sau đại học; tập trung đầu tư xây dựng một số trường đại học trọng điểm quốc gia ngang tầm khu vực, tiến tới đạt trình độ quốc tế. Phát triển giáo dục thường xuyên và đào tạo từ xa. Nhà nước dành ngân sách đưa người giỏi đi đào tạo ở các nước phát triển; khuyến khích, tạo thuận lợi cho việc học tập và nghiên cứu ở nước ngoài. Coi trọng đào tạo đội ngũ công nhân tay nghề cao, kỹ sư thực hành và nhà kinh doanh giỏi. Ưu tiên đào tạo nhân lực phục vụ phát triển nông nghiệp và nông thôn, miền núi, xuất khẩu lao động, một số ngành mũi nhọn. Phát triển và nâng cao chất lượng các trường dân tộc nội trú; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ người dân tộc.
Đổi mới phương pháp dạy và học, phát huy tư duy sáng tạo và năng lực tự đào tạo của người học, coi trọng thực hành, thực nghiệm, ngoại khóa, làm chủ kiến thức, tránh nhồi nhét, học vẹt, học chay. Đổi mới và tổ chức thực hiện nghiêm minh chế độ thi cử.
Phát triển đội ngũ giáo viên, coi trọng chất lượng và đạo đức sư phạm, cải thiện chế độ đãi ngộ. Bảo đảm về cơ bản đội ngũ giáo viên đạt chuẩn quốc gia và tỷ lệ giáo viên so với học sinh theo yêu cầu của từng cấp học. Có cơ chế, chính sách đảm bảo đủ giáo viên cho các vùng miền núi cao, hải đảo.
1.2. Các công việc liên quan đến giáo dục
Nhắc đến việc làm giáo dục – đào tạo, người ta thường nghĩ ngay đến công việc của những giáo viên, nhưng thực tế, việc làm ngành giáo dục – đào tạo đa dạng hơn rất nhiều. Cụ thể, những công việc liên quan đến giao dục – đào tạo như sau:
1.2.1. Giáo viên bộ môn
Giáo viên bộ môn là công việc giảng dạy chia theo chuyên ngành chuyên sâu của người thực hiện công tác giáo dục. Giáo viên bộ môn rất đa dạng theo hệ thống các môn học trong các cấp giáo dục tại Việt Nam. Giáo viên bộ môn gồm có giáo viên môn văn, toán, lý hóa, tiếng anh, …
Việc làm dành cho các giáo viên bộ môn rất đa dạng, công việc của họ sẽ là giảng dạy môn học theo chuyên ngành mà họ được đào tạo chuyên sâu. Chẳng hạn việc làm giáo viên tin học là giảng dạy bộ môn tin học cơ bản cho học sinh từ cấp tiểu học, trung học cơ sở cho tới trung học phổ thông. Hay việc làm giáo viên dạy vẽ là công việc mà người hướng dẫn, người giáo dục sẽ thực hiện giảng dạy bộ môn năng khiếu chính là môn vẽ, bằng cách định hướng những kiến thức cơ bản và thúc đẩy sự tư duy sáng tạo cho học sinh trong môn học của mình …
Nhìn chung, mỗi giáo viên bộ môn sẽ thực hiện giảng dạy bộ môn chuyên sâu của mình, bởi vậy yêu cầu cơ bản của vị trí công việc ngày đều là tốt nghiệp bộ môn chuyên ngành đó. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp ngoại lệ như giáo viên môn toán nhưng có thể kiêm dạy kèm môn vật lý, … điều này là do sự linh động chuyên ngành và do việc thiếu giáo viên của cơ sở giáo dục – đào tạo đó.
Giáo viên bộ môn thường linh động, đa dạng theo cấp học của bộ môn đó trong đó cấp cao nhất phải kể tới là giảng viên đại học, tiến sĩ, phó giáo sự, giáo sư giảng dạy môn học đó trong các trường trung cấp, cao đẳng hoặc đại học trên cả nước.
1.2.2. Giáo viên tiếng nước ngoài
Giáo viên tiếng nước ngoài cũng tương tự như giáo viên viên bộ môn như chuyên sâu về tiếng nước ngoài. Giáo viên tiếng nước ngoài dạy các cấp học rất đa dạng từ cấp cơ sở như giáo viên tiếng Anh mẫu giáo, tiểu học, … cho đến giáo viên tiếng nước ngoài trong các trường cao đẳng đại học hay trong các trung tâm ngoại ngữ, …
Việc làm cho giáo viên tiếng nước ngoài đa dạng như sự đa dạng của các quốc gia trên thế giới, tuy nhiên, một số ngôn ngữ có số lượng người học nhiều hơn cả đã dẫn đến giáo viên tiếng nước ngoài của bộ môn đó nhiều hơn cả. Nổi bật trong đó phải kể tới việc làm giáo viên tiếng Hàn, tiếng Anh, Trung, Nhật, …
Có thể nói, trong các bộ môn giảng dạy hiện nay thì giáo viên tiếng nước ngoài là công việc có cơ hội việc làm hấp dẫn và tương đối dễ dàng. Đặc biệt là khi kinh tế hội nhập quốc tế ngày càng trở nên rộng rãi, số lượng người xuất khẩu lao động tăng cao, người có nhu cầu học tiếng nước ngoài ngày càng nhiều đã tạo ra cơ hội việc làm cho giáo viên tiếng nước ngoài. Bên cạnh đó, giáo viên tiếng nước ngoài họ không chỉ có thể thực hiện công tác giảng dạy mà còn thực hiện nhiều công việc hấp dẫn liên quan đến ngôn ngữ khác.
1.2.3. Việc làm tư vấn giáo dục
Tư vấn giáo dục là công việc tương đối mới hiện nay. Những người thực hiện công tác tư vấn giáo dục sẽ là người ra lời khuyên định hướng việc làm và định hướng nghề nghiệp trong tương lai,. Hiện nay, nhu cầu giáo dục và đào tạo trăng cao, nhiều trung tâm giáo dục xuất hiện dày đặc cạnh tranh ngày càng gay gắt. Chính vì vậy, các tư vấn viên giáo dục sẽ có trách nhiệm tư vấn và thu hút khách hàng tới trung tâm giáo dục của mình.
Hiểu một cách đơn giản nhất thì tư vấn viên giáo dục là sale giáo dục giống như hình thức tư vấn bán hàng trong thương mại hiện nay. Khác một điều là sản phẩm họ tư vấn đề “bán” là các khóa học trong ngành giáo dục như kỹ năng sống, tiếng nước ngoài, khóa học vẽ, ….
Tư vấn viên giáo dục thực hiện các công tác tư vấn thông qua việc gọi điện tư vấn trực tiếp cho những người có nhu cầu hay tư vấn một một khi khách hàng tìm đến trung tâm giáo dục của mình. Công việc này được tuyển dụng đa dạng tại các trung tâm giáo dục, trung tâm tiếng Anh, các lớp học kỹ năng sống, … Đặc biệt, các tư vấn viên giáo dục không nhất thiết phải được đào tạo chuyên ngành sư phạm - giáo dục – đào tạo, tuy nhiên việc học tập chuyên ngành này sẽ hỗ trợ tích cực cho các tư vấn viên giáo dục trong quá trình làm việc.
1.2.4. Giáo viên các cấp trong hệ thống giáo dục
Hệ thống giáo dục Việt Nam hiện nay bao gồm các cấp là mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, trung cấp, cao đẳng, đại học và sau đại học. Trong đó, giáo viên các cấp sẽ thực hiện công tác giảng dạy khác nhau.
Giáo viên mầm non học chuyên ngành giáo dục mầm non hoặc chuyên ngành tương đương thực hiện giảng dạy tất cả các môn trong hệ thống giáo dục mầm non. Tùy vào từng độ tuổi nhất định mà những môn học này cũng linh động theo. Nhìn chung, trong các cấp thì hệ thống giáo dục mầm non được tuyển dụng nhiều hơn cả vì lẽ trung bình mỗi lớp học chỉ khoảng 10 – 15 bé nhưng sẽ cần 2 – 3 giáo viên thực hiện công tác giảng dạy.
Giáo viên tiểu học sẽ học tập chuyên ngành giáo dục giáo dục tiểu học và thực hiện giảng dạy các bộ môn ngoại trừ tiếng Anh, thể dục, tin học và mỹ thuật. Tìm việc làm giáo viên tiểu học cũng không quá khó khăn vì lẽ số lượng các trường tiểu học hiện nay rất nhiều, nhu cầu tuyển dụng cao vì yêu cầu chất lượng giáo dục tăng cao. Trung bình mỗi lớp sẽ có từ 1 đến 2 giáo viên chủ nhiệm, trong đó một người sẽ thực hiện công tác giảng dạy chính và một người là phó chủ nhiệm.
Giáo viên trung học phổ thông, trung cấp, cao đẳng, đại học và sau đại học là giáo viên bộ môn theo chuyên ngành cụ thể. Từ cấp bậc đào tạo trung cấp trở lên, giáo viên giảng dạy chuyên ngành, bộ môn đó sẽ được gọi là giảng viên. Trong các cấp bậc giáo dục, đây là cấp bậc cao được tuyển dụng ít nhất và yêu cầu tuyển dụng cũng khắt khe nhất hiện nay.
1.2.5. Nhân viên giáo dục – đào tạo
Việc làm giáo dục đào tạo không chỉ giới hạn trong các giáo viên, tư vấn giáo dục mà bao gồm tất cả những người làm trong ngành giáo dục – đào tạo. Tiêu biểu như việc làm nhân viên giáo vụ là những người thực hiện công tác đào tạo, quản lý học sinh sinh viên.
Ngoài ra còn các vị trí làm việc trong trường học như văn thư, quản lý tư viên, giáo viên giám thị, … hay các chức vị làm việc trong các phòng giáo dục, sở giáo dục, bộ giáo dục, … đều là công việc giáo dục – đào tạo.
Nhìn chung, những người thực hiện công tác định hình kiến thức và đạo đức, kỹ năng, … người có ảnh hưởng trong ngành, người làm việc trong bộ phận giáo dục trực thuộc bộ giáo dục đều là người làm các công việc giáo dục – đào tạo.
1.3. Thực trạng việc là giáo dục – đào tạo Việt Nam hiện nay
Việc làm giáo dục hiện nay đa dạng nhưng tỉ lệ thất nghiệp cao vì lẽ, với đặc điểm đào tạo của ngành đặc biệt là giáo viên hiện nay được miễn học phí khiến nhiều người kéo nhau học sư phạm. Bên cạnh đó các cơ sở giáo dục đào tạo giáo dục mọc lên ngày càng nhiều đã và đang đào tạo số lượng lớn ứng viên trong ngành.
Tuy nhiên, cơ hội việc làm vẫn rất rộng mở với ứng viên có trình độ, năng lực mà biểu hiện cụ thể là các trường trong hệ giáo dục vẫn tuyển dụng liên tục mở ra cơ hội việc làm cho ứng viên trong ngành.
2. Cơ hội việc làm ngành giáo dục
Việc làm ngành giáo dục nói chung và việc làm giáo viên hiện nay được tuyển dụng tương đối nhiều nhưng giáo viên vẫn thất nghiệp số lượng không hề nhỏ. Hiện trạng thất nghiệp trong ngành giáo dục hiện nay không khác gì hiện trang thất nghiệp ngành kế toán những năm trước đây. Tuy nhiên, thất nghiệp vẫn thất nghiệp mà cơ hội việc làm vẫn rất rộng mở. Điều này do tác động của nhiều yếu tố mà nổi bật trong đó là do nguyên nhân chất lượng nguồn lao động.
Mặc dù vậy cơ hội việc làm vẫn rộng mở cho những giáo viên có năng lực chuyên môn cao. Cụ thể:
2.1. Cơ hội việc làm ngành giáo dục tiểu học
Hiện nay, ngành mầm non hay sư phạm tiểu học không được nhiều ứng viên chọn lựa, không thuộc các khối ngành hot như giáo viên các bộ môn. Tuy nhiên tỉ lệ sinh viên sư phạm ra trường thất nghiệp trong những ngành này lại ít hơn cả so với giáo viên bộ môn ngoại trừ giáo viên tiếng nước ngoài.
Vì lẽ, khố tiểu học và mầm non có đầu ra tương đối dễ dàng cùng cơ hội việc làm rất hấp dẫn so số lượng trường tiểu học và mầm non nhiều hơn cả. Thêm vào đó yêu cầu giáo dục tăng cao trung bình một lớp sẽ có từ 1 đến 2 giáo viên chủ nhiệm, trong đó một người sẽ thực hiện công tác giảng dạy chính và một người là phó chủ nhiệm.
Giáo viên tiểu học có thể ứng tuyển tại các trường tiểu học công trên địa bàn cả nước đồng thời cũng có thể làm việc trong các trường bán công, trường tư thục hay trường quốc tế. Công việc này được tuyển dụng nhiều hơn cả tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng do nơi đây tập trung số lượng lớn các trường tiểu học, mầm non công, bán công và tư thục.
2.2. Cơ hội việc làm ngành giáo dục đặc biệt
Giáo dục đặc biệt là ngành được xã hội đặc biệt quan tâm, vì lẽ trọng tâm của công việc này đó là giảng dạy cho trẻ chậm phát triển, trẻ khuyết tật, trẻ tự kỷ hay dạy các lớp kỹ năng sống.
Hiện nay chuyên ngành giáo dục đặc biệt chưa được nhiều người theo học nên cơ hội việc làm của ngành nghề này vẫn tương đối dễ dàng. Ứng viên có thể làm việc trong các trung tâm bảo trợ trẻ em, những lớp giáo dục đặc biệt, dạy kỹ năng sống hay thực hiện hỗ trợ giảng dạy trẻ khuyết tật, tự kỷ tại nhà.
2.3. Cơ hội việc làm ngành giáo dục chính trị
Giáo dục chính trị là công tác giáo dục tư tưởng liên quan đến việc định hướng tư tưởng đối với sinh viên các cấp hay công việc có liên quan đến công tác giáo dục đào tạo học viện chính trị.
Giáo dục chính trị chủ yếu học các nội dung liên quan đến tư tưởng và đường lối của Đảng, chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Mà biểu hiện củ thể của công việc này là giảng viên các bộ môn như Đường lối ĐCS, tư tưởng Hồ Chí Minh, Triết học, … hay giáo dục công dân.
Công việc này được tuyển dụng từ cấp trung học cơ sở đến những cấp cao hơn. Tùy thuộc vào cấp bậc giảng dạy mà trình độ năng lực yêu cầu sẽ khác nhau, khắt khe hơn hoặc linh động hơn.
2.4. Cơ hội việc làm với giáo viên các cấp
Giáo viên các cấp vẫn được tuyển dụng nhiều đặc biệt là những ứng viên tốt nghiệp bằng giỏi trở lên. Những ứng viên tốt nghiệp bằng giỏi trở nên có thể tìm việc làm và ứng tuyển tại các trường tư thục, trường quốc tế hay trường công với mức lương hấp dẫn.
Tuy nhiên, nhìn chung cơ hội việc làm với giáo viên các cấp vẫn thấp hơn so với giáo viên tiểu học, mầm non hay giáo viên dạy tiếng nước ngoài.
3. Những nhu cầu về việc làm trong ngành giáo dục
Work247.vn có thể thống kê lại hệ thống các vị trí được tuyển dụng nhiều trong ngành giáo dục dục – đào tạo như sau:
- Tìm việc làm giáo viên viên mầm non bạn sẽ tìm được nhiều tin tuyển dụng tại các trường mầm non trên địa bàn tìm kiếm của mình. Giáo viên mầm non được tuyển dụng đặc biệt nhiều tại khu vực Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng do nơi đây tập trung số lượng lớn các trường tiểu học, mầm non công, bán công và tư thục.
- Tìm việc làm giáo viên trung học: so với giáo viên mầm non, giáo viên trung học được tuyển dụng ít hơn do số lượng trường hạn chế hơn. Bạn có thể tìm việc làm giáo viên trung học như sau: giáo viên dạy toán, lý, hóa, anh, văn, sử, địa, …
- Tìm việc làm ngành tâm lý giáo dục trở nên dễ dàng hơn khi bạn tìm kiếm thông tin tuyển dụng tác các trung tâm giáo dục, trung tâm phục hồi chức năng, … hay trong các trường tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông.
Ngoài ra các trường hiện nay còn tuyển dụng giáo viên trợ giảng hay giáo viên hợp đồng, việc làm bán thời gian cho giáo viên,việc làm thêm ngành giáo dục linh hoạt theo đặc điểm nhu cầu nhân lực của trường cũng như nhu cầu tuyển dụng của sở giáo dục, phòng giáo dục địa phương.
4. Cần chuẩn bị những gì khi xin việc ngành giáo dục – đào tạo
Linh động theo yêu cầu tuyển dụng của cơ sở giáo dục đó mà ứng viên sẽ cần chuẩn bị một số thông tin, giấy tờ liên quan trong hồ sơ xin việc của mình. Nhin chung, bạn sẽ cần chuẩn bị đơn xin việc và cv xin việc.
Rất nhiều những chia sẻ trước đây của work247.vn khi nhắc về cv xin việc dành cho giáo viên, về các viết và mọi thứ liên quan. Bạn có thể tham khảo những chia sẻ mới nhất đó đồng thời cũng có thể tạo và tải trực tiếp cv xin việc giáo viên trên website work247.vn này.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tạo và tải các mẫu đơn xin việc làm giáo viên hay thư xin việc giáo viên tại đây. Với những thao tác đơn giản, rất nhanh chóng để bạn sở hữu những mẫu cv xin việc và đơn xin việc chuẩn xác, thu hút, đẹp mặt cho mình.
Nghề giáo hiện nay đang đứng trước nguy cơ thất nghiệp nghiêm trọng. Tuy nhiên, cơ hội việc làm vẫn rất rộng mở cho những ứng viên tài năng. Hy vọng rằng, thông qua bài viết này bạn đã nắm rõ được những thông tin tuyển dụng và việc làm cụ thể, chi tiết, hấp dẫn cho mình.