Nhưng lưu ý cần nắm rõ để hiểu đình công là gì?

1. Sơ lược về đình công

1.1. Khái niệm đình công là gì?

Sau cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký xác nhận ghi nhận quyền tự do bãi công hay còn gọi là quyền đình công. Nhưng quyền đình công của người lao động không được thực hiện khi nền kinh tế của nước ta trong giai đoạn trước là theo cơ chế kinh tế tập chung bao cấp.

Khi nền kinh tế nước ta được chuyển đổi sang nền kinh tế tự do, các quan hệ lao đồng được ký kết trên hợp đồng rõ ràng. Quyền lợi của người lao động cũng được cam kết thỏa thuận trước khi tiến hành công việc. Tuy nhiên trong quá trình làm việc vẫn diễn ra tranh chấp khiến không ít trường hợp đã sử dụng đến phương thức đình công. Một số trường hợp đình công còn phải nhờ đến chính quyền mà công an mới có thể giải quyết được.

Theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2024, điều 209 đưa ra khái niệm đình công như sau:Đình công được diễn ra khi tổ chức của tập thể lao động ngừng làm việc tạm thời nhằm đạt được yêu cầu trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động.

Đây có thể coi là biện pháp trực tiếp, mạnh mẽ nhất của người lao động, thể hiện sự bức xúc đỉnh cao “tức nước vỡ bờ” để đòi thực hiện đúng các nghĩa vụ của người sử dụng lao động theo đúng pháp luật cũng như theo đúng như quy định trong hợp đồng lao động đã ký kết.

1.2. Đặc điểm của đình công

Bạn có thể nhận biết một cuộc đình công theo quy định của Bộ luật lao động bằng cách tham khảo các đặc điểm sau đây:

- Đình công là sự đơn phương ngừng làm việc của người lao động theo như công việc đã thỏa thuận trong hợp đồng, theo thỏa ước lao động tập thể và nội quy lao động

- Là hình thức đấu tranh có tổ chức do đại diện của tập thể lao động và công đoàn tiến hành các việc như việc quyết định đình công, thủ tục chuẩn bị đình công, tiến hành đình công, giải quyết đình công. Tổ chức đình công chỉ có thể là tổ chức công đoàn

-Phạm vi diễn ra đình công là trong toàn doanh nghiệp hoặc một bộ phận của doanh nghiệp. Nếu tranh chấp diễn ra giữa doanh nghiệp và toàn bộ người lao động thì phạm vi đình công sẽ tiến hành ở cả doanh nghiệp và khi đó toàn bộ người lao động sẽ ngừng làm việc để đình công. Còn nếu tranh chấp chỉ diễn ra trong một bộ phận của doanh nghiệp thì người lao động thuộc bộ phận đó ngừng làm việc để đình công.

Ngoài những người lao động trong tập thể lao động đang tiến hành đình công, nếu có sự giam gia hưởng ứng của người khác không có liên quan tới doanh nghiệp thì đều là hành vi bất hợp pháp.

1.3. Các loại đình công

Việc phân loại đình công được căn cứ trên hai cơ sở:

- Phân loại đình công hợp pháp và bất hợp pháp căn cứ theo tính hợp pháp

+ Đình công hợp pháp là những cuộc đình công theo đúng quy định của pháp luật trong Bộ Luật Lao động

+ Đình công bất hợp pháp là những cuộc đình công thiếu một trong các quy định như trong Bộ luật

- Căn cứ vào phạm vi đình công có thể phân thành đình công doanh nghiệp, đình công bộ phận và đình công toàn ngành.

+ Đình công doanh nghiệp là những cuộc đình công do tập thể lao động trong phạm vi một doanh nghiệp tiến hành

+ Đình công bộ phận là những cuộc đình công do những người lao động trong phạm vi một bộ phận của một doanh nghiệp tiến hành.

+ Những cuộc đình công do những người lao động tiến hành trong phạm vi một ngành được gọi là đình công toàn ngành. Đây có lẽ là một cuộc đình công mang tâm cỡ lớn và sẽ phải được can thiệp của cơ quan Nhà nước. Nhưng theo quy định của nước ta thì đình công toàn ngành là không hợp pháp, tức là sẽ không diễn ra.

Việc làm lao động phổ thông

2. Quy định trước khi được phép đình công

Không phải lúc nào người lao động cảm thấy bất mãn với công việc hay doanh nghiệp có những quy định bất hợp lý cho người lao động thì họ sẽ được tự do tiến hành đình công. Người lao động trong doanh nghiệp tiến hành đình công theo đúng pháp luật khi:

- Có các tranh chấp lao động tập thể về lợi ích, những người tham gia đình công cùng làm việc cho một người sử dụng lao động vì theo quy định những người không có liên quan trong phạm vi đình công mà tham gia đình công đề không hợp pháp.

- Tập thể lao động chỉ được tổ chức đình công sau thời hạn 05 ngày kể từ ngày hội đồng trọng tài lao động lập biên bản hòa giải thành văn bản mà một trong các bên không thực hiện thỏa thuận đã đạt được thì tập thể lao động có quyền tiến hành các thủ tục để đình công

Tổ chức và lãnh đạo đình công thuộc từng phạm vi như sau:

 - Ở nơi có tổ chức công đoàn cơ sở thì đình công phải do Ban chấp hành công đoàn cơ sở tổ chức và lãnh đạo

- Ở nơi chưa có tổ chức công đoàn cơ sở thì đình công do tổ chức công đoàn cấp trên tổ chức và lãnh đạo theo đề nghị của người lao động

Trình tự đình công như sau:

- Lấy ý kiến tập thể lao động

- Ra quyết định đình công

- Tiến hành đình công

Những trường hợp đình công bất hợp pháp diễn ra khi:

- Không phát sinh từ tranh chấp lao động tập thể về lợi ích

- Tổ chức cho những người lao động không cùng làm việc cho một người sử dụng lao động đình công

- Tiến hành tại doanh nghiệp không được đình công thuộc danh mục do Chính phủ quy định

- Khi có quyết định hoãn hay ngừng đình công mà vẫn tiến hành đình công

Việc làm dệt may - da giày

3. Giải quyết đình công

Các cuộc đình công luôn phải cần đến sự can thiệp của chính phủ vì vậy để giải quyết đình công Chính phủ sẽ đưa ra một số quyết định sau:

- Quyết định hoãn, ngừng đình công khi xét thấy cuộc đình công có nguy cơ gây thiệt hại nghiệm trong cho nền kinh tế quốc dân, lợi ích công cộng, khi đó việc giải quyết đình công sẽ được giao cho tổ chức có thẩm quyền giải quyết.

- Khi cuộc đình công bị Chủ địch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ra quyết định tuyên bố cuộc đình công vi phạm trình tự, thủ tục và thông báo ngay cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện khi việc tổ chức và lãnh đạo đình công không tuân theo quy định trong Bộ Luật Lao động

- Trong thời hạn 12 giờ, kể từ khi nhận được thông báo của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện chủ trì, phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước về lao động, công đoàn cùng cấp và các cơ quan, tổ chức có liên quan trực tiếp gặp gỡ người sử dụng lao động và Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc công đoàn cấp trên để nghe ý kiến và hỗ trợ các bên tìm biện pháp giải quyết, đưa hoạt động sản xuất kinh doanh trở lại bình thường.

Việc làm xây dựng

Trên đây là những điều mà người lao động cần nắm để biết được đình công là gì? Và nếu đang có những vướng mắc với doanh nghiệp mà muốn tiến hành đình công cần phải đọc trước những quy định để tiến hành đình công hợp pháp.