Tự động hóa – chìa khóa cải tiến tương lai của nhân loại
Tác giả: Nguyễn Minh Tâm 29-03-2024
Trong xu thế phát triển của thời đại công nghệ 4.0, gần như những công việc tay chân trước kia đã được thay thế bởi máy móc, thiết bị điện tử tân tiến và hiện đại. Chính vì vậy, tự động hóa chính là một công việc phù hợp với thời đại và con người thế kỉ XXI, đồng thời là chìa khóa cho sự phát triển của nhân loại trong tương lai.
1. Tự động hóa là gì?
Tự động hóa là khái niệm rất đỗi quen thuộc với những bạn trẻ theo đuổi ngành nghề điện – điện tử tại các trường đại học danh giá, song lại khá xa lạ với hầu hết số còn lại. Vậy, để đi sâu vào lĩnh vực này trước hết cần phải hiểu “tự động hóa là gì?”.
Tự động hóa, hay còn gọi là điều khiển tự động, là việc sử dụng những hệ thống điều khiển cho các thiết bị hoạt động máy móc trong các nhà máy, xí nghiệp như nồi hơi, lò xử lý nhiệt, chuyển mạch trong mạng điện thoại, chỉ đạo và ổn định của tàu, máy bay và các ứng dụng khác. Quá trình này hầu hết đều không có sự can thiệp hoặc can thiệp tối thiểu nhất của con người, trong đó một vài quy trình đã hoàn toàn được tự động.
Thuật ngữ “tự động hóa” xuất phát từ nguồn cảm hứng bởi các máy tự động, chưa qua sử dụng trước năm 1947, khi mà Ford thành lập một bộ phận tự động hóa. Trong khoảng thời gian này, nền công nghiệp đã và đang nhanh chóng áp dụng các thiết bị công nghệ hoàn toàn tự động được giới thiệu vào những năm 1930. Dựa trên những lợi ích của các thiết bị tự động hóa này, nhất là tiết kiệm nguồn lao động nhưng lại tạo ra năng suất cao hơn, con người ngày càng cải tiến chúng và vận dụng vào đời sống nhân loại. Mặt khác, trong thời đại công nghệ 4.0 với đỉnh cao là sự xuất hiện của AI (Artificial Intelligence – trí tuệ nhân tạo), máy móc tự động hóa ngày càng được áp dụng rộng rãi ở tất cả các quốc gia trên toàn thế giới.
2. Áp dụng tự động hóa vào cuộc sống
Con người với trí thông minh ngày càng vượt bậc đã và đang sáng tạo và phát minh ra rất nhiều những thiết bị tự động hóa, vừa tiết kiệm nguồn nhân lực và sử dụng vào những công việc trí óc khác, vừa tiết kiệm năng lượng, nguyên vật liệu và nâng cao năng suất công việc với độ chính xác cao gấp 3 lần con người.
Tự động hóa hiện nay đang được áp dụng ở hầu hết tất cả những lĩnh vực, đặc biệt là công nghiệp. Quá trình này được thực hiện bằng rất nhiều phương thức khác nhau như: cơ khí, thủy lực, khí nén, điện, điện tử, máy tính, các kỹ thuật kết hợp (đối với các hệ thống phức tạp như máy bay, tàu, các nhà máy hiện đại,…).
Trong thế kỉ XXI hiện nay, với sự hiện đại của công nghệ cũng như nhu cầu của con người luôn mong muốn tiếp cận các dịch vụ nhanh chóng, tiện ích mà lại được chăm sóc chu đáo. Điều này máy móc, đặc biệt là những con robot hay máy móc sẽ làm tốt hơn con người. Những ứng dụng gần đây có sự tham gia của tự động hóa có thể kể tới là:
Bán lẻ tự động: Hiện nay, các hệ thống bán lẻ tự động được bày bán ở khắp nơi nhằm phục vụ cho nhu cầu ăn uống, mua sắm của khách hàng diễn ra nhanh chóng và đơn giản. Có thể kể tới các dịch vụ ăn uống tại các nhà hàng, quán ăn có áp dụng các thiết bị di động, hoặc máy tính bảng, màn hình cảm ứng,… để khách hàng có thể order đồ, thanh toán cũng như tự phục vụ (serve yourself). Nhờ đó, khách hàng giảm thiểu được thời gian chờ đợi và hạn chế tắc nghẽn quán. Ví dụ như cửa hàng McDonald. Mặt khác, cũng có rất nhiều các cửa hàng nhỏ, siêu thị cung cấp hệ thống checkout tự động để giám sát nhu cầu thanh toán nhanh của khách hàng. Các ứng dụng mua sắm trực tuyến cũng là hình thức tự động hóa hoặc sử dụng robot kho tự động như Amazon sử dụng hệ thống Kiva.
Khai thác tự động: Việc áp dụng các hệ thống tự động hóa để khai thác sẽ loại bỏ được lao động con người, đồng thời thực hiện chính xác hơn và hiệu quả hơn rất nhiều. Ví dự như khai thác mỏ đã sử dụng phần lớn là máy móc tự động.
Camera giám sát tự động: Những thiết bị này sẽ có hiệu quả trong việc theo dõi, giám sát và tự động ghi hình lại thay vì có người ngồi giám sát mọi thời điểm.
Hệ thống đường cao tốc tự động: giúp cho con người vận chuyển nhanh hơn, tiết kiệm thời gian và giảm thiểu phương tiện cá nhân, góp phần giảm ô nhiễm môi trường. Ví dụ như tàu cao tốc trên cao hay tàu điện tử,… bởi không cần người lái.
Tự động hóa công nghiệp: các thiết bị tự động hóa sẽ giúp cho quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa diễn ra nhanh hơn và có nhiều thành tựu hơn. Bởi hiện nay, hầu hết các xí nghiệp, nhà máy đều sử dụng máy móc nhiều hơn là con người vì sự chính xác của máy móc tự động gấp 10 lần con người, tiết kiệm chi phí thuê lao động, cũng như tăng năng suất gấp 10 lần.
Các phương tiện tự động hóa (không cần người lái): có thể kể tới các phương tiện như máy bay không người lái, ô tô hiện đại có chức năng tự lái, máy cày, máy khai thác,… tiết kiệm nguồn lao động có ích cho việc khác.
Việc làm điện - điện tử tại Hà Nội
>>> Thông tin chích xác nhất giúp bạn định hình Vinmart là gì? Cách trở thành nhân viên của Vinmart với những thông tin về hàng ngàn việc làm mà bạn không nên bỏ qua.
3. Tự động hóa và tương lai của nhân loại
3.1. Tự động hóa thay thế sức lao động con người
Quá trình chọn lọc tự nhiên luôn biến đổi không ngừng phụ thuộc vào sự tân tiến của xã hội. Trong thời đại ngày này thì gần như các máy móc, thiết bị tự động hóa đang dần thay thế sức lao động con người, đặc biệt là ở những vị trí công việc như khai thác, lắp ráp, chế biến,…
Hầu hết những công việc không đòi hỏi đến tâm lí và sự sáng tạo con người, gắn liền với sự hiện đại và khó biến đổi như khai thác mỏ, phục vụ, bán hàng, cày cấy, nuôi trồng số lượng lớn, nhập kho, vận chuyển,… đều có thể áp dụng tự động hóa để thay thế con người.
Song, nhiều người đang lo sợ liệu máy móc, thiết bị tự động hóa có đang làm mất việc của biết bao nhiêu người hay không? Câu trả lời là không bởi một vài lí do sau đây:
Máy móc hay thiết bị tự động hóa dù giảm thiểu sự can thiệp của con người nhưng một số vẫn cần sự giám sát, điều khiển của con người. Xét cho cùng, dù thay thế phần lớn công việc bởi máy móc nhưng vẫn cần tới nguồn lao động.
Xã hội phát triển phụ thuộc rất nhiều vào lao động trí thức. Vì vậy, nếu bạn muốn kiếm thêm thu nhập cho gia đình và bản thân, cũng như góp sức cho đất nước thì cần phải học hỏi, nỗ lực và trau dồi kinh nghiệm từ khi còn trên giảng đường để có thể chọn lựa được các công việc mà máy móc khó có thể thay thế được. Mặt khác, những lao động chân tay làm nông nghiệp có thể được đào tạo và làm việc tại các nhà máy, xí nghiệp.
3.2. Những phát minh tự động hóa nâng cao đang trong quá trình nghiên cứu
Với trí tuệ nhân loại ngày càng phát triển, có rất nhiều các phát minh tự động hóa đang trong quá trình quá trình nghiên cứu và góp phần tích cực vào công cuộc đổi mới cho đất nước. Từ những phát minh đơn giản mà hiệu quả tại các địa phương, cho tới những phát minh hiện đại và hữu ích, đều đang góp sức vào quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước.
Tuy nhiên, với sự thay đổi không ngừng của xã hội hiện nay, các phát minh cũng cần được cải tiến và nâng cao sao cho phù hợp với xu thế lao động cũng như nhu cầu thị trường. Ví dụ, trong thời đại XXI thì sự nhanh chóng mà hiệu quả được đặt lên hàng đầu, vừa tiết kiệm chi phí đầu vào (bao gồm nguyên vật liệu, nguồn lao động, nguồn vốn,…), vừa tăng được chất lượng sản phẩm đầu ra.
3.3. Dự đoán tương lai của nhân loại nhờ tự động hóa
Tự động hóa lâu nay luôn là một công cụ để định hướng và dự đoán được tương lai của nhân loại. Bởi tự động hóa luôn mang tới sự hiện đại, mới mẻ và phát triển cho đất nước thay vì sự lạc hậu, kìm hãm.
Khi thế giới đã bắt kịp với công nghệ 4.0 với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo như Mỹ, Trung Quốc,… thì Việt Nam vẫn đang nỗ lực phấn đấu từ những thiết bị tự động hóa để giúp cho nền kinh tế phát triển mạnh mẽ. Thậm chí, trong tương lai, sẽ còn xuất hiện những nền công nghệ 5.0, 6.0,.., báo hiệu một tương lai nhân loại con người sẽ sống chung và làm việc với robot cùng các thiết bị tự động hóa. Chính vì vậy, tự động hóa sẽ góp phần cho tương lai của nhân loại nói chung cũng như vận mệnh của đất nước nói riêng.
Việc làm điện - điện tử tại Hồ Chí Minh
>>> Yolo là gì? Và những vấn biết liên quan đến yolo là gì? Tìm hiểu rõ định nghĩa về yolo ngay trên website Work247.vn nơi cung cấp những kiến thức tổng hợp cho bạn khám phá.
4. Những công việc về tự động hóa hiện nay
4.1. Đào tạo nhân lực ngành tự động hóa
Đối với lĩnh vực đào tạo nguồn nhân lực tự động hóa thuộc về các cơ sở trường đại học, cao đẳng, hoặc các trung tâm chuyên về tự động hóa, máy móc và các doanh nghiệp, xí nghiệp, nhà máy.
Để có thể ứng tuyển vào các vị trí đào tạo nhân lực tự động hóa, các ứng viên có thể ứng tuyển vào các ngành nghề giảng viên đại học, cao đẳng, các giáo viên đào tạo chương trình tự động hóa tại các trung tâm giảng dạy,… Hơn thế, bạn có thể trở thành các vị trí quản lý, quản đốc chuyên môn về lĩnh vực tự động hóa tại các nhà máy, xí nghiệp để kiểm soát cũng như đào tạo, hướng dẫn cho người lao động làm việc liên quan tới tự động hóa.
4.2. Các công việc khác liên quan đến ngành tự động hóa
4.2.1. Nhân công điều khiển và giám sát
Mặc dù hoạt động hoàn toàn tự động nhưng một vài máy móc, thiết bị vẫn cần sự can thiệp và kết hợp của con người, như ngành nghề khai thác, phục vụ,… Vì vây, nhân công điều khiển và giám sát là một trong những vị trí thích hợp cho các lao động ít kinh nghiệm, không có bằng cấp cao.
4.2.2. Nhà phát minh tự động hóa
Đây là công việc danh giá, lương cao đối với lĩnh vực tự động hóa bởi những phát minh hữu ích và được áp dụng rộng rãi sẽ mang lại nguồn thu lớn và tên tuổi cho những nhà phát minh, nghiên cứu.
4.2.3. Nhân viên sửa chữa
Đối với những máy móc, thiết bị tự động hóa hỏng hóc thường xuyên, các nhân viên sửa chữa sẽ có mặt kịp thời và cứu giúp quy trình của doanh nghiệp, xí nghiệp và nhà máy.