Kiến trúc cổ điển là gì? Top những công trình kiến trúc cổ điển
Tác giả: Trần Ngọc Diệp
Khi nhắc đến các công trình kiến trúc cổ điển là chúng ta sẽ nghĩ ngay đến những ngôi đền đá lớn được xây dựng đối xứng với nhau. Các công trình kiến trúc đó được ra đời rất sớm và là cơ sở, là nguồn cảm hứng của các kiến trúc sư. Cùng tìm hiểu thêm về kiến trúc cổ điển là gì trong bài viết này nhé!
1. Kiến trúc cổ điển là gì?
Kiến trúc cổ điển thường biểu thị cho các kiến trúc ít nhiều bắt nguồn từ các nguyên tác của kiến trúc Hy Lạp và La Mã thời cổ đại cổ điển, hoặc đôi khi thậm chí cụ thể hơn, từ các tác phẩm của kiến trúc sư La Mã Vitruvius. Phong cách kiến trúc cổ điển đã được tái hiện trong suốt lịch sử kiến trúc bất cứ khi nào các kiến trúc sư nhìn về quá khứ xa xưa để soi sáng và truyền cảm hứng, cũng như tìm kiếm những gì họ có thể coi là lý tưởng đã mất.
Xem thêm: Tìm hiểu khái niệm kiến trúc là gì? Phong cách kiến trúc Việt Nam
2. Nguồn gốc của kiến trúc cổ điển
Kiến trúc cổ điển có nguồn gốc từ kiến trúc của Hy Lạp cổ đại và La Mã cổ đại. Với sự sụp đổ của phần phía tây của đế chế La Mã, các truyền thống kiến trúc của đế chế La Mã đã không còn được thực hành ở các khu vực rộng lớn của Tây Âu.
Hầu hết các phong cách bắt nguồn từ Châu Âu thời kỳ hậu Phục hưng có thể được mô tả là kiến trúc cổ điển. Việc sử dụng rộng rãi thuật ngữ này được sử dụng bởi Sir John Summerson trong Ngôn ngữ Kiến trúc Cổ điển. Tuy nhiên, các yếu tố của kiến trúc cổ điển đã được áp dụng trong các bối cảnh kiến trúc hoàn toàn khác với những bối cảnh mà chúng được phát triển. Ví dụ, kiến trúc Baroque hoặc Rococo là những phong cách, mặc dù có gốc gác cổ điển, nhưng lại thể hiện một ngôn ngữ kiến trúc theo đúng nghĩa của chúng.
3. Đặc điểm
Kiến trúc cổ điển đánh giá cao sự táo bạo, khiêm tốn và trí tuệ. Những giá trị này giúp xác định các thành phần riêng lẻ có thể được tìm thấy trong một số phong cách kiến trúc cổ điển. Một số đặc điểm chủ yếu mà chúng ta thấy rõ ở kiến trúc cổ điển, đó là:
Thứ nhất, tính đối xứng, cân bằng và tỷ lệ: ta có thể thấy các tòa nhà cổ điển thường đối xứng và có các cột hay cửa sổ thường cách đều nhau.
Thứ hai, các hình khối cột theo một kiểu hay thứ tự cụ thể: đối với kiến trúc Hy Lạp thì các trật tự cổ điển này là Doric, Ionic hoặc Corinthian còn đối với người La Mã trật tự là Tuscan và Composite.
Thứ ba là mái hiên, nhiều ngôi nhà hay tòa nhà có mái hiên phía trước với chiều cao ấn tượng được đặt với phần mái cổ điển ở trên cùng. Và nó sẽ thường được đặt ở vị trí trung tâm của ngôi nhà.
Thứ tư, chất liệu xây dựng có sự kết hợp độc đáo giữa các vật liệu như đá cẩm thạch, bê tông và gạch.
Thứ năm, các họa thiết kế cổ điển rất tỉ mỉ trong từng chi tiết và trong từng đường nét. Mang lại cho người nhìn cảm giác rất vừa mắt, mềm mại, mãn nhãn với những công trình hoa lệ.
Cuối cùng, dễ thấy nhất là cửa sổ hình chữ nhật: những cửa sổ này thường được treo hai lần và gồm nhiều cấu hình cửa sổ đối xứng.
Xem thêm: Khám phá những khái niệm của thuật ngữ kiến trúc bền vững
4. Top những công trình kiến trúc cổ điển nổi tiếng thế giới
4.1. Parthenon
Parthenon là một công trình kiến trúc đền thờ cổ đại nằm trên Thành cổ Athen ở Hy Lạp. Nó được tạo ra để cống hiến cho sự bảo trợ của người dân Athen, nữ thần Athena. Việc xây dựng ngôi đền nổi tiếng bắt đầu vào năm 447 trước Công nguyên ở đỉnh cao quyền lực của Đế chế Athen, và nó được hoàn thành vào năm 438 trước Công nguyên, mặc dù việc trang trí thêm vẫn tiếp tục cho đến năm 342 trước Công nguyên.
Nó được coi là đỉnh cao của trật tự Doric và được coi là công trình quan trọng nhất của thời kỳ Cổ điển ở Hy Lạp vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay. Các tác phẩm điêu khắc được trang trí phức tạp tô điểm cho các bức tường được coi là một trong những điểm nổi bật của nghệ thuật Hy Lạp.
4.2. Đền thờ thần Apollo, Pompeii
Đền thờ Apollo ở Corinth Hy Lạp được xây dựng vào khoảng năm 540 trước Công nguyên. Nó được xây dựng để thay thế một ngôi đền trước đó. Đền thờ thần Apollo được xây dựng theo phong cách, trật tự Doric với 6 cột ở mỗi đầu và 15 cột dọc mỗi bên. Hơn nữa, nó dài 53m (174 feet) và rộng 21m (70 feet).
Các cột được làm từ đá vôi và có bề mặt bằng đá cẩm thạch trắng được ghép lại từ các mảnh đá đơn lẻ. Có tài liệu cho rằng nhà du hành và địa lý người Hy Lạp Pausanias, người có thể đã viết những mô tả của mình từ năm 155 đến năm 180 sau Công nguyên, đã ghi lại rằng có một bức tượng đồng của Apollo trong Đền thờ.
4.3. Maison Carree
Maison Carree là một trong những ngôi đền được bảo tồn tốt nhất của Đế chế La Mã và nó nằm ở Nîmes, miền nam nước Pháp. Nó được ủy quyền bởi Marcus Agrippa và mở cửa vào khoảng 16 - 20 TCN. đá vôi của các kiến trúc sư đến từ Rome. Nó được nâng lên trên một bục cao gần 10 feet và được tiếp cận bởi một cầu thang hoành tráng ở đầu phía tây. Bất chấp tên tiếng Pháp của ngôi đền, có nghĩa là “Ngôi nhà hình vuông”, tòa nhà có hình chữ nhật và có một mái hiên duy nhất ở phía tây, bao gồm sáu cột Corinthian cao 33 feet.
4.4. Đấu trường La Mã
Đấu trường La Mã nằm ở thành phố Rome của Ý và nó được coi là giảng đường đứng lớn nhất còn tồn tại trên thế giới. Hoàng đế Vespasian bắt đầu xây dựng vào khoảng năm 70 sau Công nguyên và nó chỉ được hoàn thành 10 năm sau đó dưới sự cai trị của người kế vị ông, Titus. Hoàng đế La Mã Domitian sẽ xem xét những sửa đổi thêm, và ba vị hoàng đế đều là người bảo trợ của giảng đường thuộc cùng một gia đình (Flavius), và đấu trường còn được gọi là giảng đường Flavia
4.5. Tòa thị chính Birmingham
Tòa thị chính Birmingham là phòng hòa nhạc được xếp hạng cấp I và là địa điểm tổ chức các buổi hội họp nổi tiếng được mở cửa vào năm 1834 và tọa lạc tại Quảng trường Victoria, Birmingham, Anh. Đây là tòa thị chính đầu tiên trở thành đặc trưng của các thành phố của nước Anh thời Victoria trong số các tòa thị chính hoành tráng. Tòa thị chính Birmingham là một trong những công trình quan trọng của sự phục hưng kiến trúc La Mã vào thế kỷ 19 , một phong cách được lựa chọn ở đây trong bối cảnh chủ nghĩa cấp tiến được đánh giá cao. Birmingham những năm 1830, dành cho các hiệp hội cộng hòa.
4.6. Erechtheion
Parthenon là ngôi đền đáng chú ý nhất ở Acropolis. Erechtheion là một tòa nhà khác được tạo ra để đáp ứng các nghi lễ tôn giáo mà ngôi đền cũ đã từng là nơi tổ chức. Việc xây dựng Erechtheion bắt đầu và được kết thúc vào khoảng năm 406 trước Công nguyên. Ngôi đền quay mặt về phía đông và lối vào của nó được xếp bằng sáu cột Ionic dài. Ở phía bắc và phía tây, bức tường của ngôi đền giảm đột ngột đến gần gấp đôi độ cao của mặt trước và mặt nam. Ngôi đền bao gồm hai cổng vòm; một ở góc tây bắc được hỗ trợ bởi các cột Ionic cao, và một ở góc tây nam được hỗ trợ bởi sáu bức tượng phụ nữ đồ sộ, Caryatids nổi tiếng.
4.7. Hephaisteion
Hephaisteion, còn được gọi là Đền thờ Hephaistos, nằm trên đỉnh đồi của Agora. Nó được dành riêng cho Hephaistos, thần của lò nung, và Athena, nữ thần của nghệ thuật và thủ công. Việc xây dựng bắt đầu vào khoảng năm 460-450 trước Công nguyên. Trong thời cổ đại, nhiều nghệ nhân sống ở vùng lân cận. Hơn nữa, ngôi đền hầu như được làm hoàn toàn bằng đá cẩm thạch Pentelic. Tuy nhiên, phần đế được làm bằng đá vôi . Hơn nữa, nó có 34 cột; 6 ở mỗi phía trước và phía sau, và 13 mỗi bên. Vào thế kỷ thứ bảy, ngôi đền được chuyển đổi thành nhà thờ Thánh Georgios.
4.8. Trung tâm hành chính San Francisco, California
Trung tâm Hành chính ở San Francisco, California, là một khu vực cách giao lộ của Đại lộ Van Ness và Phố Market chỉ vài dãy nhà về phía bắc, đây là nơi có nhiều rất cơ quan chính phủ và cơ quan văn hóa lớn của thành phố. Nó có hai quảng trường lớn là Civic Center Plaza, United Nations Plaza và một số tòa nhà theo phong cách kiến trúc cổ điển. Hiến chương Liên hợp quốc được ký kết tại Nhà hát Herbst của Tòa nhà tưởng niệm các cựu chiến binh vào năm 1945, dẫn đến việc thành lập Liên hợp quốc.
Ngoài ra, còn rất nhiều công trình kiến trúc cổ điển nổi tiếng khác ở các nước phương Tây như Anh, Đức, Bỉ, Áo, Tây Ban Nha, Pháp,...mà work 247 không thể cập nhật hết được. Mỗi công trình có một nét đẹp riêng, nét đặc sắc khác nhau nhưng vẫn mang phong cách kiến trúc cổ điển đặc trưng vừa nguy nga, tráng lệ vừa cổ kính, nhẹ nhàng tinh tế.
Chắc hẳn, những kiến thức mà work247.vn cung cấp đã giải đáp phần nào thắc mắc của bạn đọc về kiến trúc cổ điển là gì rồi đúng không nào. Cùng theo dõi và tìm hiểu những thông tin hữu ích trong các bài viết tiếp theo nhé!