Pháp chế là gì? Vai trò của pháp chế trong doanh nghiệp hiện nay
Tác giả: Hoàng Thanh Vân 03-05-2024
Pháp chế là gì là câu hỏi mà nhiều bạn trẻ cũng như các doanh nghiệp hiện nay tìm hiểu. Pháp chế có những đặc điểm rõ ràng và những quy định cụ thể góp phần tạo nên hệ thống trật tự cho nhiều đối tượng, từ đó góp phần nâng cao trách nhiệm của mỗi cá nhân, mỗi tập thể trong xã hội. Hãy cùng work247.vn tìm hiểu pháp chế là gì cùng những thông tin có liên quan đến pháp chế.
1. Khái quát về pháp chế
1.1. Pháp chế là gì?
“Pháp chế” là cụm từ được sử dụng cũng như áp dụng nhiều trong xã hội ngày nay. Bản thân từ pháp chế đã nói lên được đó chính là thể chế của pháp luật, được xác lập đối với xã hội trong đó các cá nhân và tổ chức cần tuân thủ đúng với những quy định của pháp luật đưa ra, góp phần tạo nên sự ổn định trong đời sống xã hội.
Hiểu một cách rõ ràng hơn, chúng ta có thể định nghĩa pháp chế chính là chế độ được đề ra cùng với những quy định về trật tự của pháp luật, của các cơ quan Nhà nước, của các tổ chức xã hội mà những người thực hiện cần phải tôn trọng và đảm bảo tuân thủ thực hiện đúng quy định của pháp luật một cách nghiêm túc.
Pháp chế đóng góp một phần rất quan trọng để có thể tạo ra pháp luật, giữa pháp chế và pháp luật có mối quan hệ chặt chẽ. Hai khái niệm này tuy có mối liên hệ nhưng lại khác nhau về mặt ý nghĩa. Pháp chế và pháp luật luôn luôn đi cùng nhau, là mối quan hệ song hành và hỗ trợ nhau để các quy định được thực hiện một cách nghiêm túc.
Lênin cũng có bổ sung thêm khái niệm về Pháp chế XHCN như sau:
Pháp chế xã hội chủ nghĩa chính là chế độ có sự đặc biệt, có mối quan hệ mật thiết đối với nền chính trị - xã hội, các cơ quan Nhà nước và các tổ chức khác (tổ chức kinh tế, xã hội, lực lượng vũ trang) đều cần phải thực hiện đúng những quy định của pháp luật đưa ra. Tất cả những hành động có tính chất xúc phạm hay làm ảnh hưởng tới quyền lợi của Nhà nước, tập thể hay các công dân sẽ đểu phải chịu trách nhiệm pháp luật.
Xem thêm: Tìm hiểu bản mô tả công việc chuyên viên pháp chế đầy đủ nhất
1.2. Pháp chế được sử dụng trong doanh nghiệp là gì?
Hiện nay, với tình hình xã hội phát triển mạnh và nảy sinh nhiều vấn đề trong các hoạt động kinh doanh, rất nhiều bạn trẻ muốn theo đuổi ngành này để góp phần tạo nên sự trật tự và thống nhất của xã hội. Tuy nhiên, cho dù là các bạn đang theo đuổi nghề này hay những bạn đã tốt nghiệp nghề pháp chế doanh nghiệp thì cũng không thể có cái nhìn tổng quan đối với nghề.
Vậy, pháp chế được sử dụng trong các doanh nghiệp là gì? Pháp chế doanh nghiệp là những quy tắc được đặt ra trong các doanh nghiệp, có nhiệm vụ điều tiết và kiểm soát toàn bộ những hoạt động của Doanh nghiệp đó. Những sự điều tiết và kiểm soát này đều cần phải tuân thủ theo quy định, luật pháp mà Nhà nước đề ra.
Pháp chế doanh nghiệp bao gồm việc tuân thủ Luật pháp cho Nhà nước đề ra đối với các doanh nghiệp và những quy định trong nội bộ của doanh nghiệp đó được ban hành nhằm phục vụ cho hoạt động quản lý nhân viên trong doanh nghiệp, đảm bảo cho doanh nghiệp đó phát triển mạnh mẽ, giảm thiểu tối đa những rủi ro có thể xảy ra trong quá trình hoạt động kinh doanh.
2. Nhiệm vụ của cán bộ pháp chế doanh nghiệp
Cán bộ pháp chế doanh nghiệp là những người có khả năng để xây dựng những quy định trở thành pháp chế doanh mỗi doanh nghiệp đó, Họ không chỉ là người trực tiếp soạn thảo ra các văn bản pháp chế áp dụng trong doanh nghiệp, họ còn là những người đưa ra các ý kiến đóng góp trong bộ máy lãnh đạo của doanh nghiệp đó, nhằm đưa ra những ý kiến đóng góp vào văn bản quy định của doanh nghiệp một cách hoàn chỉnh.
Trong văn bản pháp chế của doanh nghiệp bao gồm những vấn đề sau:
- Điều lệ.
- Quy chế.
- Nội quy.
- Thỏa ước lao động.
- Hợp đồng lao động.
- Những văn bản quyết định.
- Biên bản họp.
- ...
Cùng với đó, những cán bộ pháp chế trong doanh nghiệp có nhiệm vụ và vai trò quan trọng đối với việc giám sát, kiểm soát tất cả những hoạt động trong doanh nghiệp. Thực hiện vai trò của người giám sát, người tiến hành thực hiện pháp chế doanh nghiệp có vai trò nhắc nhở, xử phạt các hành vi vi phạm quy định đã đề ra.
Bên cạnh đó, họ tư vấn và tham gia vào Hội đồng quản trị của doanh nghiệp, tham mưu cho chủ tịch của công ty, Ban lãnh đạo công ty để đưa ra các kiến nghị, bổ sung vào các văn bản quy phạm pháp luật, bổ sung, sửa đổi đối với những hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Hướng dẫn Tư vấn, giúp Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị, Chủ tịch công ty, Tổng giám đốc, Giám đốc doanh nghiệp trong việc kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Cán bộ pháp chế doanh nghiệp có nhiệm vụ theo dõi, kiểm tra những quá trình thực hiện pháp luật, rà soát nội quy, quy định của pháp luật. Đồng thời các cán bộ pháp chế của doanh nghiệp có thể vạch ra được những đánh giá về thực trạng và quá trình chấp hành các quy định của pháp luật mà những người lao động tại doanh nghiệp đang thực hiện.
Tư vấn cho các cơ sở kinh doanh những vấn đề liên quan đến pháp luật, đưa ra những đánh giá về các rủi ro mà doanh nghiệp đó có thể sẽ phải đối mặt, trong những quyết định của tổ chức thì quản lý doanh nghiệp thì các cán bộ pháp chế cũng sẽ tham gia tư vấn về tính chất hợp lý của những quyết định này.
Đồng thời, cán bộ pháp chế sẽ tham gia vào quá trình giải quyết những tranh chấp của Hội đồng thành viên, Hội đồng Quản trị, Ban lãnh đạo của doanh nghiệp… Từ đó đưa ra những yếu tố, vấn đề giúp các doanh nghiệp có thể bảo vệ được quyền lợi của mình.
Xem thêm: Tìm việc làm chuyên viên pháp chế
3. Những tiêu chuẩn của pháp chế doanh nghiệp
Các doanh nghiệp thường sẽ lập ra một hội đồng, ban pháp chế gồm nhiều người thực hiện các nhiệm vụ pháp chế đối với từng bộ phận của doanh nghiệp đó. Không chỉ một người thực hiện vai trò này, nhiều người cùng nhau đảm nhận vai trò sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn rất nhiều trong quá trình kiểm tra và giám sát việc thực hiện tốt nội quy và quy định của doanh nghiệp đó.
Những tiêu chuẩn nào để trở thành cán bộ pháp chế doanh nghiệp?
- Đầu tiên, bạn cần phải có trình độ về luật, được đào tạo về ngành luật và có bằng cử nhân Luật trở lên.
- Là người có sự hiểu biết về pháp luật, không ngừng cập nhật những điều luật mới, những luật được sửa đổi và bổ sung… để áp dụng vào các quy định của công ty, doanh nghiệp.
- Những cán bộ pháp chế của doanh nghiệp cần có kỹ năng sử dụng thành thạo máy vi tính, các phần mềm tin học phục vụ cho quá trình soạn thảo văn bản.
- Đồng thời, cán bộ pháp chế cần phải có khả năng làm kế hoạch, nắm bắt các vấn đề sửa đổi và bổ sung của các điều luật để bổ sung cho quy định của doanh nghiệp.
- ...
4. Vai trò của pháp chế trong doanh nghiệp
Pháp chế được tạo ra như một tấm bìa cứng để bảo vệ những quyền lợi hợp pháp của các doanh nghiệp. chức năng của bộ phận pháp chế rất lớn. đại diện cho mặt pháp lý và hỗ trợ cho bộ máy lãnh đạo của các doanh nghiệp này có thể quản lý tốt hơn, giúp cho doanh nghiệp luôn đi đúng với hành lang pháp lý theo đúng quy định mà pháp luật đã ban hành những quy định.
Do tình hình nền kinh tế của nước ta hiện nay phát triển hội nhập và không ngừng hợp tác với các nước bạn, chính vì thế pháp chế như vị cứu tinh đại diện cho sức mạnh của công lý, luôn là tấm chắn cho doanh nghiệp tránh khỏi những rủi ro ập tới.
Nhiều doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ vẫn còn có nhiều hạn chế về các kiến thức pháp luật, những doanh nghiệp này chưa đủ khả năng để thường xuyên nắm bắt và cập nhật thông tin thị trường cùng với những điều mới trong các văn bản pháp luật của Nhà nước… Đó là những vấn đề mà hầu hết các doanh nghiệp này mắc phải, một số lãnh đạo của doanh nghiệp còn dẫn dắt doanh nghiệp dựa vào những kinh nghiệm của bản thân mà ít có cập nhật những quy định của pháp luật đối với doanh nghiệp… Do đó, nhiều doanh nghiệp nhỏ đã vi phạm những lỗi mà pháp luật đã quy định.
Để có thể giải quyết những tình trạng còn tồn tại đối với quá trình áp dụng luật của Nhà nước đối với các doanh nghiệp thì mỗi doanh nghiệp cần xây dựng pháp chế đồng thời tuân thủ quy định của Nhà nước đưa ra. Những cán bộ pháp chế cần được đào tạo, nâng cao kiến thức về pháp luật và có khả năng xây dựng quy định doanh nghiệp đi theo hướng của pháp luật đã đề ra.
Khi xây dựng được bộ phận pháp chế vững mạnh, các doanh nghiệp sẽ dễ dàng đi vào hoạt động ổn định và có bài bản, các lãnh đạo của doanh nghiệp sẽ có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau như: đàm phán với các đối tác, soạn và ký kết hợp đồng hợp tác, thẩm định những dự thảo về việc thỏa thuận kinh doanh, đầu tư,... tuân thủ đúng với những quy định của pháp luật đề ra.
5. Những kỹ năng cần thiết khi làm cán bộ pháp chế
Trở thành cán bộ pháp chế, tức là bạn đang đại diện cho pháp luật Nhà nước thực hiện đúng đường lối và chủ chương của Đảng, không vi phạm những quy định của pháp luật, góp phần và giữ vững sự ổn định của các doanh nghiệp, tạo bước đệm cho doanh nghiệp tự tin để kinh doanh, phát triển các định hướng…
Để trở thành cán bộ pháp chế, bạn cần những tố chất sau:
- Am hiểu về những kiến thức pháp lý với các lĩnh vực khác nhau.
- Quan tâm, tìm hiểu về cấu trúc của công ty để có thể đưa ra những tham mưu tốt nhất cho doanh nghiệp đó.
- Phát huy những kỹ năng chuyên môn như: sử dụng thành thạo tin học văn phòng, soạn thảo văn bản tốt, có khả năng về ngoại ngữ…
- Đồng thời, cán bộ pháp chế cần có khả năng lãnh đạo tốt.
- Có khả năng quan sát, nắm bắt tình hình, có khả năng lập kế hoạch.
- Có phong thái lãnh đạo chuyên nghiệp.
- Có kiến thức về tâm lý học.
- Có thể truyền đạt cho người khác dễ nghe, dễ hiểu, có thể đàm phán và thuyết trình tốt.
- Có sự tư duy pháp chế, đây là yếu tố quan trọng giúp các bạn rất nhiều trong quá trình làm việc.
Trên đây là những thông tin cơ bản giúp các bạn hiểu pháp chế là gì? Nếu bạn muốn trở thành một cán bộ pháp chế chuyên nghiệp thì hãy nâng cao những kỹ năng và kiến thức về pháp luật của mình. Chúc các bạn luôn vui vẻ!