Thuế xuất nhập khẩu là gì? - Những điều bạn nhất định phải biết
Tác giả: Trương Ngọc Lâm
Hoạt động thương mại xuất nhập khẩu hàng hóa mở ra các cơ hội phát triển kinh tế và xã hội. Nếu bạn là một người quan tâm đến kinh tế thì đừng bỏ qua những thông tin về thuế xuất nhập khẩu là gì.
1. Những điều cần biết về thuế xuất nhập khẩu
1.1. Thuế xuất nhập khẩu là gì?
Thuế xuất nhập khẩu hay thuế xuất khẩu và thuế nhập khẩu là loại thuế gián thu, được thu vào các mặt hàng, sản phẩm, hàng hóa được phép xuất nhập khẩu qua biên giới của Việt Nam. Thuế gián thu độc lập trong hệ thống pháp luật nước ta và các quốc gia khác trên thế giới.
Cụ thể hơn, thuế nhập khẩu là loại thuế đánh vào những hàng hóa sản phẩm từ quốc gia khác muốn đưa hàng hóa vào Việt Nam. Ngược lại, thuế xuất khẩu là thuế mà các doanh nghiệp phải chịu khi muốn đưa hàng hóa sản phẩm ra bên ngoài lãnh thổ quốc gia.
Mục đích của sử dụng thuế gián thu là bảo hộ nền sản xuất sản phẩm cung cấp trong nước mà không sử dụng đến các biện pháp hành chính và chỉ thu trong 1 lần.
Xem thêm: Thuế suất là gì? Loại thuế suất mà doanh nghiệp cần quan tâm
1.2. Các đối tượng phải chịu thuế xuất nhập khẩu
Am hiểu sâu hơn về thuế xuất nhập khẩu, bạn cần biết đối tượng phải nộp thuế gián thu này để biết mình có phải nộp thuế hay không, đảm bảo tuân theo các quy định luật pháp của nhà nước, tránh vi phạm pháp luật.
Các đối tượng nằm trong diện phải nộp thuế xuất nhập khẩu là:
- Các vật phẩm, hàng hóa xuất nhập khẩu từ các tổ chức kinh tế ở Việt Nam. Những tổ chức kinh tế này thuộc thuộc thành phần kinh tế được cho phép trao đổi, sử dụng mua, bán và vay nợ từ nước ngoài.
- Hàng hóa, vật phẩm xuất nhập khẩu có nguồn từ các tổ chức kinh tế nước khác hoặc các hình thức đầu tư của công ty nước ngoài vào Việt Nam.
- Những hàng hóa, sản phẩm được cho phép xuất khẩu vào các khu chế xuất vật liệu ở Việt Nam và các công ty thuộc khu chế xuất được cho phép nhập khẩu vào thị trường Việt Nam.
- Những hàng hóa, sản phẩm xuất nhập khẩu với mục đích để làm các buổi triển lãm, hội chợ, quảng cáo, hàng mẫu, đồ viện trợ hoàn lại và không hoàn lại.
- Quà biếu, tặng hay hàng hóa và những tài sản di chuyển vượt tiêu chuẩn miễn phí.
1.3. Các đối tượng không phải chịu thuế xuất nhập khẩu
Về đối tượng không phải chịu thuế xuất nhập khẩu có:
- Những vật phẩm hàng hóa và sản phẩm được vận chuyển quá cảnh, hoặc trung chuyển, chuyển khẩu qua cửa khẩu Việt Nam.
- Các hàng hóa, vật phẩm được các tổ chức nước ngoài, chính phủ nước bạn, từ tổ chức liên hợp quốc, các tổ chức phi chính phủ gửi đồ viện trợ,... tới Việt Nam và tương tự ngược lại khi Việt Nam gửi đồ cứu trợ cho nước khác.
- Hàng hóa từ những khu phi thuế quan nhập khẩu vào trong nước và từ trong nước xuất khẩu ra ngoài với điều kiện là chuyển hàng hóa với các khu phi thuế quan với nhau
- Dầu khí là hàng hóa thuộc phần tài nguyên phi xuất khẩu của nhà nước.
1.4. Những trường hợp được giảm thuế, miễn thuế và hoàn thuế xuất nhập khẩu
Một số trường hợp được miễn thuế mà bạn nên biết:
- Hàng hóa dùng để phục vụ hội chợ, triển lãm, giới thiệu sản phẩm, hàng mẫu thuộc tình trạng tạm nhập tái xuất trong thời gian nhất định.
- Những tài sản thuộc cá nhân, doanh nghiệp di chuyển kèm theo khi vào Việt Nam và khi người dân từ Việt Nam ra nước ngoài theo quy định của pháp luật.
- Những hàng hóa được xuất nhập khẩu từ trong nước ra nước ngoài và từ nước ngoài vào Việt Nam với mục đích gia công.
- Các loại giống cây trồng, giống vật nuôi được cho phép xuất nhập khẩu nhằm mục đích thực hiện các dự án về lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và ngư nghiệp.
Xem thêm: Cách điền thông tin vào mẫu bảng kê nộp thuế, bạn nên biết!
2. Vai trò của thuế xuất nhập khẩu
Thuế xuất nhập khẩu là một trong những thành phần quan trọng trong kinh tế thương mại và có những vai trò nhất định trong nền kinh tế nước nhà:
- Điều chỉnh cán cân thương mại, đánh vào hàng hóa nhập khẩu để làm giá của các hàng hóa này đắt hơn nhằm mục đích giảm thâm hụt cán cân thương mại.
- Tăng giá thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng, tránh các hành vi phá giá thị trường chung, thao túng thị trường.
- Có vai trò quan trọng trong các vấn đề chiến tranh thương mại, đánh giá thuế vào mặt hàng của các nước khác để đáp trả hành vi dựng các hàng rào thuế từ nước khác cố tình áp đặt lên nước mình.
- Có vai trò bảo hộ cho các ngành, lĩnh vực then chốt chủ yếu của nước nhà.
- Có chức năng bảo hộ các ngành kinh tế, ngành công nghiệp non trẻ chưa đủ sức chống trả với các biến động từ thị trường chung trên thế giới.
- Tăng thuế xuất khẩu để giảm các tình trạng buôn bán tài nguyên thiên nhiên khan hiếm hay đang trong tình trạng bị cạn kiệt.
- Tạo ra ngân sách, nguồn thu cho quốc gia để phục vụ cho các mục đích khác.
- Thuế gián thu là công cụ để nhà nước thực hiện kiểm tra, giám sát và quản lý các hoạt động buôn bán xuất nhập khẩu hay thương mại quốc tế.
Xem thêm: Khám phá xuất nhập khẩu tại chỗ là gì? Và ý nghĩa hoạt động này
3. Các đặc trưng riêng của thuế xuất nhập khẩu bạn cần biết
Dựa vào bản chất và các vai trò, chức năng thì thuế xuất nhập khẩu có những đặc điểm khác biệt để phân biệt với các loại thuế khác.
Đầu tiên, hàng hóa bị chịu thuế xuất nhập khẩu là các mặt hàng sản phẩm, các tư liệu, vật liệu sản xuất có thể vận chuyển, cân, đong, đo, đếm và không bao gồm dịch vụ. Dịch vụ ở đây là các loại hàng hóa vô hình và những loại dịch vụ vô hình chẳng hạn như internet, các phần mềm thông tin, hệ thống thông tin,...
Các loại hàng hóa dịch vụ này thực tế cũng được xuất nhập khẩu nhưng hầu như trong hệ thống pháp luật của các nước thì không quy định rõ đây là đối tượng chịu thuế. Nguyên nhân có lẽ từ sự khó kiểm soát các dịch vụ vô hình này một các dễ dàng.
Một đặc trưng khác của thuế xuất nhập khẩu là không phân định rõ đây là thuế gián thu hay thuế trực thu. Ví dụ chẳng hạn, một doanh nghiệp nộp thuế nhập khẩu và tự tiêu dùng sản phẩm nhập khẩu đấy mà không bán ra bất kỳ thứ gì ra bên ngoài thì thuế nhập khẩu mà doanh nghiệp nộp sẽ có tính chất là thuế trực thu.
Đặc trưng quan trọng cuối cùng là thuế xuất nhập khẩu bảo hộ mậu dịch thương mại và có tác động điều tiết mọi hoạt động sản xuất liên quan đến xuất nhập khẩu trong và ngoài nước.
Tuy nhiên thực tế hiện nay chức năng này đang bị giảm sút trước áp lực kinh tế, hội nhập thương mại và thay vào đó là chức năng tạo ra nguồn ngân sách cho nước nhà.
Hiện nay, khi tự do thương mại ngày càng được mở rộng thì ranh giới giữa các loại thuế nội địa trong nước và thuế xuất nhập khẩu sẽ ngày càng mờ nhạt và xu hướng này dự báo sẽ ngày càng mở rộng và phát triển ở các quốc gia.
Nhìn chung, những hiểu biết về vấn đề thuế xuất nhập khẩu là gì sẽ giúp bạn khá nhiều trong việc làm kinh doanh buôn bán hay chỉ là thực hiện các giao dịch hàng hóa với nước khác. Điều này sẽ giúp bạn thực hiện đầy đủ các quy định theo pháp luật của nhà nước và tránh được các trường hợp như không nộp thuế đầy đủ,...
Trên đây là những tổng hợp cơ bản và đầy đủ mà work247.vn đưa ra về thuế xuất nhập khẩu là gì. Từ đó, sẽ giúp bạn trang bị cho mình những điều cần thiết để tự tin làm chủ các vấn đề kinh tế.