Bật mí về user centered design là gì? Lịch sử và cấu trúc của nó
Tác giả: Quỳnh Trang
Trong xã hội hiện đại ngày này nhu cầu con người càng phức tạp hơn và các sản phẩm ra đời trên thị trường nếu không đáp ứng được các nhu cầu này thì sẽ chẳng kinh doanh có lãi và thành công được. Để hiểu rõ được những nhu cầu phức tạp của con người trong xã hội thì các nhà sáng tạo cần giải đáp được khái niệm user centered design là gì? Nếu cũng đang quan tâm đến chủ đề này thì mời bạn cùng chúng mình tìm hiểu ngay bài viết này để tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi trên và những thông tin cần biết xoay quanh câu hỏi này nhé.
1. Giới thiệu tổng quan về khái niệm user centered design
Với nhiều bạn trẻ thì khái niệm này nghe có vẻ còn quá xa lạ với các bạn thế nhưng cụm từ này lại được vận dụng trong cuộc sống thực tế phổ biến và các bạn phải nắm bắt được để trang bị kiến thức phát triển cho mình
Theo từ điển Anh-Việt giải đáp thì cụm từ này được dịch có nghĩa là thiết kế dựa trên lấy người dùng làm trung tâm và nó thường được viết tắt và UCD
Cụm từ này được thể hiện bằng việc thực hiện một chuỗi các hoạt động nhằm tạo ra sản phẩm đáp ứng nhu cầu của người dùng trên thị trường và được sử dụng nhiều ở lĩnh vực công nghệ thông tin
Nói một cách dễ hiểu thì nhu cầu của con người rất lớn có thứ này rồi lại muốn đật được thứ khác đẹp hơn, sử dụng cái này nhưng thấy cái khác có nhiều công dụng lại chuyển sang cái mới và bởi vậy nên thị trường phải luôn đa dạng để đáp ứng những nhu cầu cao của con người
Tuy nhiên không phải sản phẩm công nghệ này được bán trên thị trường cũng được lòng người dùng vì thế sử dụng user centered design sẽ giúp cho người sản xuất đánh giá và áp dụng thực tế chính xác để đáp ứng nhu cầu mua của khách hàng
Đặc biệt với những ai theo nghề thiết kế thì user centered design là một loạt các hoạt động rất khó nhưng thực tế để giúp các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm dù lớn hay nhỏ nắm bắt được xu thế thị trường, nhu cầu khách hàng và cho ra đời những sản phẩm đáp ứng các yêu cầu đó và sử dụng được trên thị trường.
Sau đây để giúp các bạn tìm hiểu sâu hơn về user centered design thì chúng mình cùng nhau đi vào mục tiếp theo để cùng nhau khám phá sự ra đời và phát triển của user centered design nhé.
Xem thêm: Typography trong thiết kế đồ họa quan trọng như thế nào? Cùng tìm hiểu
2. Tóm tắt về lịch sử và sự bắt đầu của user centered design trong thế giới
Thuật ngữ user centered design được bắt nguồn từ năm 1969 tính đến thời điểm hiện nay là đã xuất hiện trên thế giới được gần 60 năm nó được dựa trên giá trị cốt lõi của sự tồn tại và phát triển thế giới con người. Nhưng lúc đầu thuật ngữ user centered design không phải là tên như người ta biết đến hiện nay mà nó được gọi bằng cái tên User Centerd System Design dịch ra có nghĩa là thiết kế lấy người dùng làm trung tâm. Trải qua nhiều năm ra đời khái niệm này đã được lấy tên với nhiều tên gọi khác nhau với mục đích chính là tạo ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu sử dụng của con người trên thế giới.
Tuy vậy khi mới xuất hiện khái niệm user centered design chưa được nhiều người dùng biết tới mà nó chỉ thật sự nổi sau năm 1986 cuốn sách nổi tiếng của 2 tác giả Donald A.Norman và W.Draper. Chính nhờ cuốn sách này đã giúp cho khái niệm này tiếp cận được nhiều người dùng trên thế giới hơn và được sử dụng nhiều trên các quốc gia phát triển
Vốn biết rằng để nắm bắt nhu cầu sử dụng của con người trên thế giới là điều không dễ dàng thế nhưng nếu là chủ doanh nghiệp bạn phải nắm bắt được điều này. Là người sản xuất ra sản phẩm hay quyết định sản xuất sản phẩm tất nhiên quyền sản xuất hoàn toàn thuộc về bạn. Thế nhưng nhu cầu của con người thì vô cùng đa dạng phụ thuộc vào sở thích, thói quen, phong tục tập quán, độ tuổi…của họ và muốn tạo ra sản phẩm nào đó thành công bạn phải xác định được những vấn đề trên và xác định rõ nhóm đối tượng cụ thể mà sản phẩm mình sẽ đáp ứng nhu cầu của họ.
Và sau đây để giúp các bạn nắm rõ hơn nữa về user centered design thì chúng mình sẽ cùng các bạn đi vào phần tiếp theo của bài viết để tìm hiểu cấu trúc của khái niệm này cụ thể như thế nào nhé.
Xem thêm: Layout design là gì? Những nguyên lý cơ bản trong thiết kế layout
3. Nêu cụ thể cấu trúc của user centered design
Để thực hiện chuỗi hoạt động của user centered design người sản xuất hay các nhà quản trị doanh nghiệp cần xác định rõ cấu trúc của nó để tiến hành thực hiện và tạo ra những sản phẩm phù hợp để đáp ứng nhu cầu của khách hàng trên thị trường. Và cấu trúc của user centered design sẽ bao gồm 2 tầng là tầng nổi và tầng đáy với những nội dung cụ thể như sau:
3.1. Tầng nổi
Sơ đồ trên cho các bạn thấy cấu trúc này sẽ được bắt đầu từ thấp đến cao bao gồm: user, plan, research and analytics, concept and strategy, design, evaluation và implementation and testing dịch ra có nghĩa là người dùng, kế hoạch, nghiên cứu và phân tích, thiết kế, đánh giá và thử nghiệm
Đây là một chuỗi các hoạt động với mục tiêu đầu tiên và đóng vai trò quan trọng nhất là dựa vào người dùng để thực hiện các hoạt động liên kết nhau nhằm tạo ra sản phẩm phù hợp với thị trường. Bởi thế nên khi thực hiện các hoạt động ở tầng nổi cần phải xác định rõ ràng nếu không sẽ ảnh hưởng xấu đến toàn quy trình phát triển của hệ thống tạo ra sản phẩm
3.2. Tầng đáy
Cấu trúc tầng đáy trong mô hình của user centered design sẽ bao gồm 4 hoạt động sau: understand context of user, specify user requirements, design solutions và evaluate against requirements. Các hoạt động này dịch nghĩa tiếng việt ra có nghĩa là hiểu hoàn cảnh của người dùng, xác định các yêu cầu của người dùng, giải pháp thiết kế và đánh giá dựa trên các yêu cầu.
Giải nghĩa cụ thể hơn các hoạt động này là khi thực hiện hoạt động này sẽ giúp cho nhà quản trị nắm được đúng tính năng và sự cần thiết của người dùng với sản phẩm và từ đó sẽ đánh giá chính xác được khả năng đáp ứng và phát triển sản phẩm trên thị trường kinh tế. Còn hoạt động thứ hai thể hiện là việc mà dựa vào hoàn cảnh của người dùng để đánh giá nhu cầu và mục đích sử dụng sản phẩm. Hoạt động thứ ba thì hiểu đơn giản là việc thiết kế ra những sản phẩm để đáp ứng những yêu cầu cụ thể trên của những người dùng sản phẩm và hoạt động cuối cùng là đánh giá các giải pháp đã làm để thực hiện sản xuất hiệu quả sản phẩm ra thị trường.
Ở tầng này tùy các hoạt động không liên kết trực tiếp với nhau như tầng nổi thế tuy nhiên đã hoạt động diễn ra ổn định nhằm đảm bảo quá trình sản xuất sản phẩm hợp lý thì cần phải xem xét và kiểm tra xem các hoạt động đã ổn định chưa nếu chưa thì phải điều chỉnh lại cho phù hợp và thực thi để sản xuất sản phẩm ra thị trường. Và để hoạt động diễn ra hiệu quả cần sự nỗ lực của cả tập thể cùng đoàn kết thực hiện mới thành công được.
Ngoài những nội dung nêu trên bạn có biết UCD được sử dụng ở những hoạt động nào không?
Bật mí là với những chức năng kể tên thì khái niệm này để chỉ các hoạt động có trong các ngành thiết kế, lập trình viên, làm quảng cáo, truyền thông…Nó đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc sản xuất ra sản phẩm thành công.
Trên đây là những thông tin giải đáp giúp bạn của work247.vn về user centered design là gì? Mong rằng qua nội dung trên các bạn đã có thêm kiến thức cho chính mình rồi. Hãy đón đọc những chủ đề khác ở những bài viết tiếp theo của chúng mình nhé.