Sàn chứng khoán là gì? Tìm hiểu về các loại sàn chứng khoán

1. Định nghĩa sàn chứng khoán

Sàn chứng khoán là nơi trung tâm xử lý các giao dịch về mua, bán các loại chứng khoán, là đơn vị trung gian thực hiện các hoạt động niêm yết, phát hành, thu hồi chứng khoán, thanh toán các lợi nhuận, chi phí phát sinh.

Các loại chứng khoán được sử dụng chính là cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, các loại cổ phiếu, trái phiếu thêm các điều khoản mở rộng. Người sở hữu cổ phiếu của một công ty là người sở hữu một phần vốn góp vào công ty, họ sẽ được nhận lợi ích cũng như rủi ro đi kèm với hoạt động kinh doanh của công ty đó. Trái phiếu giống như một loại giấy ghi nợ, và đơn vị phát hành phải có nghĩa vụ trả đúng số tiền theo ký ước.

Sàn giao dịch chứng khoán là nơi các đơn vị, công ty sử dụng hình thức cổ phiếu, trái phiếu kêu gọi mọi người góp vốn cho đơn vị của mình. Sàn giao dịch là chỗ cho những người muốn mua vào hay bán ra, số lượng chứng khoán tùy ý.

Đầu tư vào một công ty bằng hình thức giao dịch các loại chứng khoán sẽ phát sinh các chi phí hay lợi nhuận cho người đầu tư. Sàn chứng khoán đóng vai trò là nơi thanh toán, xử lý các khoản tiền phát sinh đó. Sàn giao dịch quyết định phát hành hoặc thu hồi tất cả chứng khoán theo quy định công khai.

Có thể hiểu sàn giao dịch chứng khoán như một trung tâm thương mại, bày bán các mặt hàng là chứng khoán, công khai mọi loại giá, mọi sự thay đổi tăng lên hay giảm đi của chứng khoán. Điểm giao dịch chứng khoán là nơi tụ họp, trao đổi giữa những người mua và người bán và hoạt động của các công ty môi giới chứng khoán.

2. Hình thức hoạt động của sàn chứng khoán

Có nhiều cách để bạn tham gia vào các hoạt động giao dịch chứng khoán, thể hiện tài năng đầu tư và nhận lãi những khoản lợi nhuận, góp phần xấy dựng phát triển kinh tế đất nước. Tuy nhiên, nếu không hiểu biết về sàn giao dịch chính thống, bạn sẽ dễ gặp phải các trò lừa đảo đội lốt đầu tư tài chính.

Tham gia và hoạt động trên sàn chứng khoán, là bạn đang đầu tư cho các công ty làm ăn đúng pháp luật tạo ra nhiều của cải có ích cho cuộc sống. Có 3 cách để bạn tham gia vào sàn giao dịch, quy mô hoạt động của sàn chứng khoán.

2.1. Sàn chứng khoán tại sở giao dịch

Người tham gia vào hoạt động tại sàn giao dịch thuộc sở giao dịch có thể đến trực tiếp trụ sở chính, nơi tập hợp những thông số tăng giảm của chứng khoán. Tại địa điểm này luôn có rất nhiều người đến theo dõi, nghiên cứu sự biến động của chứng khoán.

Nhà đầu tư cần phải có tài khoản tại Sở giao dịch và thực hiện các lệnh mua bán của mình thông qua các giao dịch viên làm việc tại trụ sở. Cách thức này đã có từ khi mới bắt đầu hình sàn chứng khoán, là phương pháp cổ điển giao dịch trực tiếp, tận nơi.

Sàn giao dịch này có quy mô lâu đời, độ uy tín cao, là nơi các thành phần tham gia có mặt tại sảnh chính. Nếu bạn đến địa điểm này, bạn có thể học hỏi thực tế, có cơ hội trao đổi trực tiếp với nhiều người, quan sát các hoạt động diễn ra trên sàn.

Xem thêm: Bạn đã biết bản mô tả công việc môi giới chứng khoán

2.2. Sàn giao dịch chứng khoán điện tử

Yếu tố công công nghệ phát triển, áp dụng vào các giao dịch chứng khoán đã tiến kiện được thời gian và công sức của nhà đầu tư, nghiên cứu không cần phải lên tận trụ sở để theo dõi hoạt động. Công nghệ fintech cho phép bạn thực hiện các lệnh mua, bán thông qua mạng lưới internet ở bất kỳ đâu.

Sàn giao dịch điện tử giúp giảm bớt lượng người đến trụ sở chính, thuận tiện cho việc giao dịch, ghi chép, đưa ra phán đoán về chứng khoán. Sàn điện tử tạo điều kiện tốt cho người đang hoạt động cũng như thúc đẩy những người mới cùng tham gia vào việc đầu tư chứng khoán.

2.3. Sàn giao dịch công ty môi giới chứng khoán

Ở Việt Nam chỉ có vài sở giao dịch chính, muốn mở rộng vào phát triển không thể giải quyết được hết các lệnh mua bán nhỏ lẻ diễn ra hàng giờ đồng hồ. Sự tham gia vào hoạt động giao dịch của các công ty môi giới, giúp bạn nhanh chóng hơn cho việc khớp các lệnh mua, bán.

Thông số tại các sàn của công ty môi giới phản ánh thực tế diễn biến tại các sở giao dịch. Sàn môi giới làm nơi trung gian giữa nhà đầu tư và các sàn chính, chứ không phải nơi làm việc trực tiếp với công ty phát hành chứng khoán kêu gọi vốn.

Bạn có thể đăng ký tài khoản qua các sàn từ công ty chứng khoán một cách rất dễ dàng, nhanh chóng và có nhiều thống kê, tư vấn để bạn có hướng đầu tư cho bản thân. Một số sàn lớn như: sàn chứng khoán FPT, sàn SSI, sàn giao dịch chứng khoán VnDirect, …

Tin tuyển dụng: Việc làm nhân viên môi giới chứng khoán

3. Các loại sàn chứng khoán chính ở Việt Nam

3.1. Sàn HOSE

Sàn chứng khoán HOSE là tên tiếng Anh viết tắt được hiểu là Sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh. Sàn HOSE có lịch sự hình thành đầu tiên trên thị trường nước ta, có quy mô giao dịch lớn nhất Việt Nam, được thành lập từ năm 2024.

Sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh trực thuộc Ủy ban chứng khoán Nhà nước, là nơi được quyền niêm yết, cấp phép cho các công ty phát hành chứng khoán. Đơn vị Sở hoạt động có trách nhiệm như một công ty thành viên của Nhà nước.

3.2. Sàn HNX

Sàn HNX là ký hiệu của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội, cũng giống với sàn HOSE, sàn HNX có sự điều hành quản lý của cơ quan Nhà nước. Thành lập vào năm 2024, sàn HNX đại diện cho Bộ Tài Chính có trụ sở tại khu vực miền Bắc.

Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội và thành phố Hồ Chính Minh là 2 cơ quan chính, đóng vai trò chủ chốt trong hoạt động chứng khoán. Là nơi đảm bảo quyền lợi của công ty, có sự cho phép của Nhà nước, hoạt động điều hướng minh bạch, có ích cho nền kinh tế chung.

3.3. Sàn chứng khoán Upcom

Sàn Upcom là nơi dành cho các công ty chưa được niêm yết, chưa thể đẩy cổ phiếu của mình lên các sàn chính HNX và HOSE. Điều kiện để công ty có thể phát hành chứng khoán trên 2 sàn chính có nhiều quy định bắt buộc, khó với các công ty mới, mong muốn mở rộng phát triển.

Sàn Upcom thành lập cùng năm với sàn HNX và được sự quản lý của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội, là bước đệm cho các công ty cổ phần sắp tham gia vào sàn chứng khoán lớn hơn. Sàn Upcom có nhiều mã chứng khoán của công ty nhỏ, khả năng thanh toán không cao, ảnh hưởng nhiều đến lợi tức của nhà đầu tư.

3.4. Sàn chứng khoán OTC

Bao gồm các loại mã của công ty nhỏ có tiềm năng phát triển trong tương lai. Những mã cổ phiếu này thường chưa đăng ký giao dịch trên Upcom và chưa niêm yết trên sàn HNX, HOSE. Các giao dịch OTC được thực hiện thủ công, sự trao đổi giữa 2 bên và ở ngoài quầy giao dịch.

Đầu tư trên sàn OTC, bạn có thể mua được những mã cổ phiếu giá rẻ và có khả năng phát triển mạnh, mệnh giá thay đổi lên nhiều lần khi cổ phiếu được niêm yết trên sở giao dịch chứng khoán, đi cùng với đó là những rủi ro lớn. Thị trường OTC không có quy định chung nhiều, chưa thống nhất được thị trường.

Xem thêm: Tìm hiểu vài nét cơ bản về sàn Forex dành cho người mới

4. Vai trò của sàn chứng khoán

- Đối với các công ty, đơn vị, sàn chứng khoán là nơi có thể kêu gọi phần vốn góp tốt cho tổ chức của mình. Nguồn tiền là thứ cần thiết ở tất cả các công ty hoạt động mọi lĩnh vực khác nhau, để có thể mở rộng quy mô sản xuất, thị trường nhằm nâng cao giá trị chung của công ty.

- Đối với người đầu tư, sàn chứng khoán là phương tiện trung gian, có thể thực hiện hóa việc bỏ tiền ra của một người nhằm mục đích sinh lợi nhuận nhưng không cần thực hiện các hoạt động kinh tế tạo ra của cải. Sàn chứng khoán cung cấp những thông tin hữu ích, những yếu tố đảm bảo quyền đầu tư và chọn lựa đầu tư cho mọi người tham gia.

- Đối với nền kinh tế chung, sàn chứng khoán đảm nhiệm vị trí là nơi lưu chuyển các dòng tiền đi về hướng có mong muốn sử dụng. Tận dụng tài nguyên để sản sinh ra các sản phẩm, dịch vụ cung cấp cho người tiêu dùng. Việc này sẽ hỗ trợ cho các doanh nghiệp phát triển, các nhà đầu tư thu được nhiều lợi ích, và nền kinh tế tăng trưởng ổn định.

Như vậy, bạn có thể hiểu sàn chứng khoán là nơi thực hiện các giao dịch về chứng khoán, nhằm mục đích gọi vốn cho doanh nghiệp và sinh lời cho người đầu tư. Để tham gia vào hoạt động có lợi cho toàn thành phần xã hội trên sàn chứng khoán, bạn cần hiểu rõ được hình thức hoạt động, các loại sàn được cung cấp ở phần trên.