[Hé lộ] Lưu ký chứng khoán là gì? Những thông tin hữu ích
Tác giả: Phùng Hà 28-05-2024
Bạn là một nhà đầu tư mới trong thị trường chứng khoán hiện nay? Bạn đã bao giờ nghe nói đến lưu ký chứng khoán hay chưa? Bạn tò mò không biết lưu ký chứng khoán là gì? Cùng bài viết này đi tìm hiểu và có những thông tin hữu ích khác cho bản thân bỏ túi ngay nhé!
1. Giải nghĩa: Lưu ký chứng khoán là gì?
Bạn đã bao giờ nghe đến thuật ngữ về lưu ký chứng khoán hay chưa? Bạn có biết lưu ký chứng khoán là gì hay không? Chắc chắn khi bạn đọc bài viết này là cũng muốn tìm câu trả lời cho bản thân về nó. Vậy còn chờ gì, cùng tìm hiểu ngay với bài viết này thôi nào!
Để hiểu lưu ký chứng khoán là gì, cũng đi vào khoản 34 của điều 4 trong bộ luật chứng khoán ban hành năm 2019 có đề cập rõ ràng và rất chi tiết về khái niệm của nó như sau: Lưu ký chứng khoán chính là việc nhận ký gửi, thực hiện việc bảo quản chứng khoán và tiến hành chuyển giao chứng khóa cho khách hàng của mình. Điều này nhằm giúp các khách hàng trong việc thực hiện được các quyền lợi có liên quan đến chứng khoán lưu ký hiện nay.
Để các bạn dễ hiểu hơn thì lưu ký chứng khoán nó chính là một điều kiện cần thiết để tiến hành giao dịch trên thị trường chứng khoán hiện nay thông qua cách ký các hợp đồng mở tài khoản tại các thành viên lưu ký - chính là các doanh nghiệp, cơ quan hoạt động về lưu ký chứng khoán trên thị trường hiện nay. Thông qua đó mà tài khoản của các nhà đầu tư chứng khoán sẽ được ghi giảm hoặc tăng mà không nhất thiết phải tiến hành trao tay các chứng chỉ, các giấy tờ chứng khoán.
Xem thêm: Việc làm môi giới chứng khoán
2. Thông tin về hệ thống lưu ký chứng khoán hiện nay
Muốn hiểu về lưu ý chứng khoán là gì, các bạn không chỉ nắm được khái niệm của nó mà còn cần phải hiểu về hệ thống lưu ký chứng khoán hiện nay.
Một hệ thống lưu ký chứng khoán chuẩn luôn luôn bao gồm có trung tâm lưu ký chứng khoán, kèm theo đó chính là các thành viên lưu ký, cụ thể như sau:
+ Thành viên lưu ký chứng khoán có thể là các ngân hàng thương mại, các công ty chứng khoán hiện đang hoạt động tại Việt Nam đặt dưới sự ủy quyền chứng khoán nhà nước theo giấy chứng nhận đăng ký được phép hoạt động lưu ký chứng khoán và được chấp nhận là một thành viên của trung tâm lưu ký chứng khoán.
+ Các nhà đầu tư chứng khoán hiện nay chỉ có thể tiến hành lưu ký chứng khoán với các thành viên trực thuộc trung tâm giao dịch chứng khoán mà thôi.
Trong quá trình tiến hành lưu lý chứng khoán, để đảm bảo lợi ích và quyền lợi cho các khách hàng tham gia, các thành viên có nghĩa vụ mở tài khoản chứng khoán cho khách hàng một cách chi tiết, và thực hiện việc quản lý một cách tách biệt đối với tài sản của từng cá nhân khách hàng, điều này nhằm tránh tình trạng nhầm lẫn, lẫn lộn thông tin khiến việc kiểm soát khó khăn hơn.
Khách hàng khi tiến hành mở tài khoản lưu ký chứng khoán tại các thành viên sẽ thuộc quyền sở hữu của chính họ và thực hiện việc quản lý tách biệt. Trong bất cứ trường hợp nào xảy ra, thành viên lưu ký chứng khoán không thể sử dụng chứng khoán trong tài sản của khách hàng. Đây là điều đã được quy định cụ thể, nếu vi phạm sẽ bị xử phạt theo quy định.
3. Khi lưu ký chứng khoán cần thực hiện theo nguyên tắc gì?
Về nguyên tắc trong lưu ký chứng khoán đã được quy định rất chi tiết và cụ thể trong thông tin số 05/2015/TT-BTC ban hành tại khoản 1, điều 25 như sau:
+ Khách hàng khi tiến hành lưu ký chứng khoán tại trung tâm lưu ký chứng khoán được thực hiện theo nguyên tắc: Khách hàng có thể lưu ký chứng khản của mình tại bất kỳ thành viên lưu ký hoặc thành viên lưu ký tái lưu ký chứng khoán được chấp thuận bởi trung tâm lưu ký chứng khoán hiện nay.
+ Các thành viên lưu ký khi tiến hành nhận thực hiện lưu ký chứng khoán cho khách hàng sẽ đại diện cho người được ủy quyền bởi khách hàng của mình tiến hành các nghiệp vụ về đăng ký, lưu ký, thanh toán hoặc bù trừ chứng khoán theo quy định. Khách hàng cần thực hiện việc mở tài khoản lưu ký chứng khoán với các thành viên thông qua hợp đồng theo quy định.
+ Trung tâm lưu ký chứng khoán có thực hiện việc nhận tái lưu ký chứng khoán từ các tổ chức, các thành viên lưu ký mở tài khoản trực tiếp. Các tài khoản được mở ra này phải đứng tên tổ chức mở tài khoản trực tiếp hoặc thành viên lưu ký được chấp thuận bởi trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam.
Xem thêm: Mô tả công việc môi giới chứng khoán
4. Lưu ký chứng khoán và vấn đề về hiệu lực
Về vấn đề hiệu lực của lưu ký chứng khoán cũng được quy định rất rõ ràng và chi tiết trong thông tư số 05/2015/TT-BTC tại điều 29 quy định như sau:
Thứ nhất, thời điểm trung tâm lưu ký chứng khoán thực hiện việc hạch toán trên tài khoản lưu ký của các thành viên, hoặc các tổ chức mở tài trực tiếp sẽ bắt đầu có hiệu lực.
Thứ hai, khi tiến hành triển khai với việc hạch toán, chuyển khoản chứng khoán thông qua bút toán ghi sỡ giữa các tài khoản lưu ký trực thuộc tổ chức mở tài khoản trực tiếp hoặc thành viên lưu ý hoặc khách hàng lưu ký tại trung tâm có hiệu lực tương đương với việc chuyển giao chứng khoán vật chất thông thường và được pháp luật công nhận.
5. Các bước đơn giản để tiến hành lưu ký chứng khoán
Để có thể mở một tài khoản lưu ký chứng khoán, bạn nên nắm được quy trình thực hiện theo 5 bước cụ thể như sau:
+ Bước 1: Tiến hành mở tài khoản chứng khoán. Bạn phải có tài khoản chứng khoán riêng của mình thì mới có thể thực hiện việc lưu ký chứng khoán và mới có thể mở tài khoản lưu ký chứng khoán được.
+ Bước 2: Tiến hành đưa yêu cầu đến chuyên viên môi giới thực hiện việc lưu ký chứng khoán cho bạn. Bạn cần chuẩn bị chứng minh thư, sổ cổ đông hoặc giấy chứng nhận sử hữu chứng khoán để làm thủ tục. Ngoài ra bạn còn cần điền các thông tin theo mẫu phiếu gửi chứng khoán được công ty chứng khoán cung cấp.
+ Bước 3: Tiến hành kiểm tra và đối chiếu lại thông tin cho khớp. Nếu thông tin có sai lệch, các bạn cần phải điền vào mẫu điều chỉnh thông tin của trung tâm lưu ký chứng khoán theo quy định.
+ Bước 4: Các công ty chứng khoán sẽ hoàn thiện hồ sơ cho khách hàng và thay mặt khách hàng gửi lên trung tâm lưu ký chứng khoán.
+ Bước 5: Sau 7 - 10 ngày làm việc thì hồ sơ lưu ký chứng khoán của bạn sẽ được phê duyệt nếu không có sai sót và sẽ có thông tin cụ thể về ghi tăng tương ứng trên tài khoản chứng khoán của bạn.
Với 5 bước thực hiện cực kỳ đơn giản và dễ dàng như chia sẻ ở trên, tin chắc bất kỳ ai đang có nhu cầu mở tài khoản lưu ký chứng khoán đều có thể thực hiện được thành công.
6. Giải đáp: Phí lưu ký chứng khoán là gì?
Rất nhiều người khi mở tài khoản lưu ký chứng khoán đều có mối quan tâm đó chính là phí lưu ký như thế nào? Lưu ký chứng khoán là một dịch vụ có mất phí, tuy nhiên mức phí lưu ký không hề cao, thông thường được tính vào 0.4 đồng/cổ phiếu.
Lấy ví dụ để bạn thấy được mức phí lưu ký hiện nay là cực kỳ nhỏ như sau: Giải sử bạn đang nắm trong tay với số lượng là 100 nghìn cổ phiếu của trung tâm lưu ký chứng khoán, giá trị thực tương ứng của nó rơi vào khoảng 4.45 tỷ đồng. Áp dụng phí lưu ký mối hàng cần trả là 0.4 đồng/cổ phiếu, như vậy, một năm tổng chi phí bạn mất cho dịch vụ này chỉ vào khoảng 480 nghìn đồng mà thôi, đó là một con số rất nhỏ đúng không nào!
Như vậy, toàn bộ chia sẻ trong bài viết này giúp bạn có chính xác đáp án lưu ký chứng khoán là gì, đồng thời có thêm kiến thức và lượng thông tin hữu ích về lưu ký chứng khoán hiện nay. Hy vọng với bài viết này, các bạn sẽ tiến hành lưu ký chứng khoán thành công và thực hiện mở tài khoản lưu ký chứng khoán cho mình được nhanh chóng nhất nhé!