Mức lương cơ sở và một số thông tin liên quan bạn cần biết

Tác giả: Hằng Lê 28-03-2024

Điều đầu tiên mà bạn quan tâm khi tham gia hoạt động cho một doanh nghiệp là gì? Chắc có thể đó là vấn đề về lịch sử doanh nghiệp, về lĩnh vực mà họ hoạt động,… nhưng chắc chắn không thể không quan tâm đến lương. Vậy bạn có biết về mức lương cơ sở và cách tính lương như thế nào! Hãy cùng tìm hiểu một vài thông tin dưới đây nhé!

1. Tìm hiểu về mức lương cơ sở

Lương là khoản thu nhập mang tính thường xuyên mà nhân viên được hưởng từ công việc, nó biểu hiện cho giá cả sức lao động được hình thành trên cơ sở giá trị sức lao động. Thu nhập của người lao động dưới hình thức tiền lương có thể được sử dụng đáng kể vào việc tái sản xuất giản đơn sức lao động. Có thể coi tiền lương là nguồn sống chủ yếu của người lao động, nó duy trì động lực làm việc lâu dài và có hiệu quả cho họ. Tuy nhiên tiền lương của mỗi người lại không giống nhau, nhưng cơ bản họ vẫn được xét giá trị lương mà họ đạt được qua một mức lương cơ bản hay còn gọi là mức lương cơ sở.

Mức lương cơ sở có thể hiểu là mức lương cơ bản được dùng để tính mức lương trong bảng lương hoặc tính thêm phụ cấp và thực hiện thêm các chế độ khác nhau được pháp luật quy định tùy theo các đối tượng được xét đến.

Mức lương này là cơ sở để tính thang lương, bảng lương cũng như làm căn cứ đóng các chế độ xã hội như bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội,… cho các cán bộ công nhân viên chức Nhà nước.

Mức lương cơ sở có vai trò vô cùng quan trọng trong việc xác định chính xác, minh bạch công khai các khoản lương mà bạn sẽ được hưởng. Dựa vào mức lương cơ sở ta có thể tính toán được một số chi phí, mức hoạt động phí, sinh hoạt theo quy định của pháp luật. Ta có thể nắm rõ được khoản chi trả nguồn vốn của công ty và chế độ của người lao động là bao nhiêu cũng như nắm ró được chế độ mà mình được hưởng.

Nguyên tắc áp dụng mức lương cơ sở: Mỗi nhân viên khi làm viêc sẽ được trả một mức lương khác nhau phụ thuộc vào hệ số lương của họ. Hệ số lương có thể hiểu là sự chênh lệch về vị trí, chức vụ và thời gian làm việc của mỗi người. Hệ số lương rất quan trọng, mức lương của mỗi người cao hay thấp đều phụ thuộc vào hệ số này. Nếu không tính chính xác có thể dẫn đến mức lương của họ nhận được không đúng với giá trị thực tế, khả năng mà họ đem lại cho công ty.

Việc làm nhân sự

2. Phân biệt mức lương cơ sở và mức lương tối thiểu vùng

Mức lương cơ sở và mức lương tối thiểu là 2 thuật ngữ có ý nghĩa khác nhau, nếu chỉ nghe qua thì chúng ta có thể hiểu nhầm rằng đó là mức lương thấp nhất mà mỗi người cơ bản khi tham gia lao động sẽ nhận được. Tuy nhiên nó lại không giống nhau.

Mức lương tối thiểu vùng được hiểu là mức lương thấp nhất mà doanh nghiệp chi trả cho người lao động khi họ hoàn thành công việc của mình với đủ thời gian làm việc, hiệu quả công việc mà không vi phạm kỷ luật của công ty.

2.1. Bản chất

+ Mức lương cơ sở là mức lương căn cứ tính đóng và hưởng các chế độ xã hội như bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp cho các cán bộ công chức, lực lượng vũ trang,… Đồng thời, mức lương này còn là cơ sở để tính thang lương, bảng lương và các khoản phụ cấp và có thể đóng bảo hiểm cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

+ Mức lương tối thiểu là mức lương thấp nhất làm cơ sở để doanh nghiệp và người lao động thỏa thuận và trả lương, đồng thời đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Mức lương này cũng là cơ sở để đóng và hưởng các khoản bảo hiểm nhưng mức đóng thấp nhất bằng mức lương tối thiểu.

2.2. Đối tượng áp dụng

+ Mức lương cơ sở: Không phải đối tượng lao động nào cũng được áp dụng mức lương này. Có thể nói rằng đối tượng được xét lương theo mức lương cơ sở đa phần là cán bộ công, viên chức Nhà nước. Họ làm việc theo chế độ hợp đồng lao động trong các cơ quan, đơn vị của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội. Họ làm việc chỉ tiêu biên chế được ngân sách Nhà nước cung cấp kinh phí trong các hội có tính chất đặc thù hoặc người làm việc ở cấp xã, huyện, tổ dân phố.

+ Mức lương tối thiểu: Những người được hưởng chế độ mức lương tối thiểu này đa phần là người lao động trong các doanh nghiệp, hợp tác xã, trang trại, hộ gia đình và các tổ chức có thuê mướn nhân viên lao động theo hợp đồng. Mức lương tối thiểu được áp dụng riêng đối với từng doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn của họ. Khác với mức lương cơ sở, mức lương tối thiểu vùng có thời hạn thay đổi được tính theo khoảng thời gian là 1 năm thay đổi 1 lần.

Xem thêm: 10 cách tạm biệt với Stress - bạn đã có bí quyết nào?

3. Chu kì thay đổi của mức lương cơ sở

Thông thường mức lương cơ sở không có chu kỳ thay đổi nhất định vì mức lương này phụ thuộc vào ngân sách Nhà nước, chỉ số giá tiêu dùng và tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Dưới đây là tổng hợp mức lương cơ sở một số năm gần đây:

+ Từ 1/5/2011 – 30/4/2012: 830.000 đồng/tháng;

+ Từ 1/5/2012 – 30/6/2013: 1.050.000 đồng/tháng;

+ Từ 1/7/2013 – 30/4/2016: 1.150.000 đồng/tháng;

+ Từ 1/5/2016 – 30/6/2017: 1.210.000 đồng/tháng;

+ Từ 1/7/2017 – 30/6/2018: 1.300.000 đồng/tháng;

+ Từ 1/7/2018 – 30/6/2019: 1.390.000 đồng/tháng;

+ Từ 1/7/2019: 1.490.000 đồng/tháng.

Có thể thấy mức lương cơ sở là rất thấp. So với mức lương tối thiểu của người lao động trong doanh nghiệp thì mức lương cơ sở của các công chức, viên chức có độ chênh lệch khá lớn. Chính vì điều này mà rất nhiều người đã lựa chọn làm việc tại các doanh nghiệp tư nhân để hưởng mức lương cao hơn so với mức lương được áp dụng cho đội ngũ nhân viên trong Nhà nước.

Việc làm telesales

4. Cách tính mức lương cơ sở

Để biết được các tính lương cơ sở, chúng ta cần nắm rõ được hệ số lương, lấy hệ số lương nhân với mức lương cơ sở của năm đang xét thì bằng mức lương được hưởng. Ví dụ xét lương năm 2019 với hệ số lương cao nhất là 8,0 thì sẽ là: 8,0 x 1.490.000 đồng = 11.920.000 đồng/tháng.

Một số hệ số lương được mới cập nhật của cán bộ, viên chức trong các đơn vị sự nghiệp của Nhà nước là: bậc 1 là 6.20; bậc 2 là 6.56; bậc 3 là 6.92; bậc 4 là 7.28, bậc 5 là 7.64; bậc 6 là 8.00. Giả sử với mức lương cơ sở được áp dụng tính đến năm 2019 là 1.490.000 đồng nhân với hệ số lương tương ứng, chúng ta sẽ được một mức lương được hưởng cũng khá so với một công nhân lao động. Tuy nhiên để đạt được đến hệ số lương cao như trên cần rất nhiều thời gian và chuyên môn cao. Vậy nên đa số sinh viên hiện nay khi ra trường đều nhằm đến các doanh nghiệp tư nhân ngoài Nhà nước với mong muốn sẽ có thu nhập cao hơn, đúng với giá trị mà họ mang lại. Đối với doanh nghiệp tư nhân hoặc các doanh nghiệp nước ngoài hiện nay, nếu bạn bán cho họ giá trị cốt lõi bao nhiêu họ sẽ không ngần ngại mà trả cho bạn mức lương tương xứng.

Vậy liệu doanh nghiệp Nhà nước có bị thiếu hụt nhân viên. Câu trả lời có lẽ là không vì một phần những công, viên chức Nhà nước khi làm việc họ sẽ có một số chế độ quyền lợi nhất định. Khi hai điều về lương và chế độ được cân bằng thì vẫn sẽ có nhiều nhân viên muốn tham gia vào làm việc.

Trên đây là bài viết chia sẻ về mức lương cơ sở, mong rằng sau khi tham khảo các bạn sẽ có thêm kiến thức và xác định chính xác mức lương của mình.