Thời hiệu là gì? Tất tần tật những thông tin liên quan đến thời hiệu

1.Thời hiệu là gì?

Trước khi tìm hiểu về các thông tin xoay quanh thời hiệu, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm thời hiệu là gì?

Thời hiệu là gì? Thời hiệu được hiểu rằng, đó là khoảng mốc một thời hạn nào đó do pháp luật quy định mà khi kết thúc thì cá nhân chủ thể sẽ được hưởng quyền dân sự, các nghĩa vụ về dân sự được miễn trừ hoặc trong các vụ án dân sự thì mất quyền khởi kiện, có quyền yêu cầu giải quyết các việc dân sự tất cả được quy định tại Bộ luật dân sự 2005 thuộc điều 145.

Như vậy chúng ta có thể hiểu đơn giản hóa rằng, thời hiệu có nghĩa là một mốc thời hạn do pháp luật quyết định, những người tham gia vào những mối quan hệ không đạt được thống nhất để có thể rút ngắn hoặc kéo dài ra thời hạn được pháp luật đặt ra.

Khi một người nào đó có hành vi không đúng vào quyền sử dụng tài sản của người khác, thì người kiện sẽ bắt buộc phải có trách nhiệm chứng minh về nguồn gốc của số tài sản, xuất xứ, hình thức của tài sản đó…Bên cạnh đó, nếu như trong thời gian giải quyết bị kéo dài lâu thì việc xác minh sẽ gặp nhiều khó khăn.

Vì vậy , pháp luật đã ra quy định về một khoảng thời gian nhất định về các vấn đề phát sinh thêm, hoặc là chấm dứt các quyền và nghĩa vụ về mặt quân sự của người này. Điều đó được gọi là thời hiệu.

Trong Luật xử lý hành chính 2024 thuộc khoản 6 pháp luật quy định: Thời hiệu để xử phạt người vi phạm là từ 2 năm tùy theo từng tường hợp khác nhau. Nếu hết khoảng thời gian đó thì cá nhân vi phạm sẽ không bị chịu trách nhiệm xử phạt nữa, đồng nghĩa rằng những người có thẩm quyền cũng không được xử phạt nữa.

Ví dụ: Theo quy định đó, khi xử phạt về sai phạm hành chính. Nếu qua khoảng thời gian 2 năm thì sẽ không bị xử phạt nữa và điều đó đồng nghĩa các lực lượng chức năng tham gia sẽ không có quyền xử lý, xử phạt nữa.

Thời hạn để khởi kiện một vụ án dân sự được tính từ ngày người có quyền liên quan được biết về quyền lợi hợp pháp của mình khi bị người khác xâm phạm, trừ trường hợp có quy định khác của pháp luật (quy định tại Bộ luật dân sự 2024 thuộc khoản 1 điều 154).

Xem thêm: Thủ tục hành chính là gì? Những thông tin cần thiết dành cho bạn

2. Những thông tin liên quan đến thời hiệu

Khi chúng ta đã nắm chắc được khái niệm thời hiệu là gì? được quy định tại điều số mấy trong pháp luật. Ta cần tìm hiểu rõ hơn về những thông tin xoay quanh thời hiệu, qua các mục nhỏ sau đây.

2.1. Thời hiệu được phân thành bao nhiêu loại?

Theo Bộ luật dân sự 2024 điều 155, phân loại thời hiệu chúng tôi xin được trích dẫn đầy đủ như sau:

+ Thời hiệu hưởng quyền dân sự là thời hạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì chủ thể được hưởng quyền dân sự

+ Thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự là thời hạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì người có nghĩa vụ dân sự được miễn thực hiện nghĩa vụ

+ Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phậm, nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.

+ Thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự sẽ là thời hạn mà chủ thể được quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc dân sự để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức, lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền yêu cầu.

Như vậy chúng ta có thể tóm gọn được, thời hiệu được chia thành 4 loại đó là:

+ Thời hiệu hưởng các quyền dân sự

+ Thời hiệu được miễn trừ nghĩa vụ dân sự

+ Thời hiệu khởi kiện

+ Thời hiệu được phép phép yêu cầu giải quyết việc dân sự

Xem thêm: Việc làm chuyên viên tư vấn luật

2.2. Thời hiệu có vai trò như thế nào?

Thời hiệu có vai trò vô cùng to lớn trong công cuộc góp phần ổn định, trong mối quan hệ dân sự. Nếu thời hiệu không có trong các bộ luật dân sự của nhà nước, thì mỗi cá nhân khi tham gia vào một mối quan hệ dân sự sẽ luôn lo sợ bị đe dọa, uy hiếp bởi những mâu thuẫn có thể xảy ra, làm ảnh hưởng đến lợi ích cũng như đảo lộn cuộc cuộc sống riêng của họ.

Các tình tiết phát sinh trong một quá trình dân sự sẽ làm cho quá trình chứng minh thêm phức tạp. Khi giải quyết các vấn đề này, TAND cần phải tiến hành điều tra đầy đủ, thu thập các bằng chứng, tài liệu để đưa ra ý kiến khách quan, nếu như thời gian đã trôi qua lâu, quá trình chứng minh sẽ không được chuẩn xác.

Xem thêm: Mô tả công việc thẩm phán

2.3. Cách tính thời hiệu

Theo Bộ luật dân sự thuộc điều 156 thì: “Thời hiệu được tính từ thời điểm bắt đầu ngày đầu tiên của thời hiệu và chấm dứt tại điểm kết thúc ngày cuối cùng của thời hiệu”.

Có nghĩa là, mỗi cá nhân phải nắm bắt được thời gian bắt đầu của ngày đầu tiên và chấm dứt tại thời gian kết thúc thời hiệu vào ngày cuối cùng. Việc xác định được thời điểm bắt đầu và thời điểm kết thúc của thời hiệu tùy thuộc vào quy định riêng trong văn bản pháp luật và từng trường hợp quy phạm khác nhau.

Tuy vậy, cũng sẽ có những trường hợp thời hiệu sẽ bắt đầu thời điểm mà không có quy định về thời điểm kết thúc của thời hiệu.

Có thể nói, những quy định trong Bộ luật giúp đề cao và bảo vệ tối ưu các quyền lợi của người bị xâm phạm bởi trong nhiều vụ án dân sự các thời điểm không trùng nhau. Bởi vậy thời hiệu giúp đảm bảo cho việc bảo vệ quyền lợi của cá nhân bị xâm phạm hơn, đảm bảo được các lợi ích và các trách nhiệm dân sự như bồi thường sẽ tuyệt đối hơn.

Việc làm luật - pháp lý tại Hà Nội

3. Điểm khác nhau giữa thời hiệu và thời hạn

Để tránh sự nhẫm lẫn giữa thời hiệu và thời hạn, Work247.vn xin gửi tới các bạn một vài chi tiết sau:

+ Nếu như thời hiệu là quy định để có thể hình thành hoặc xóa bỏ một quyền lợi của chủ thể. Thì thời hạn lại chính là mốc thời gian được xác định từ điểm này tới một thời điểm khác. Có thể xác định được bằng các đơn vị cụ thể như: ngày, tháng, năm, giờ, hay bằng một sự kiện, sự việc nào đó có thể xảy ra. Trong mối lquan hệ của luật pháp: Thời hạn được xem là mối liên kết đặc biệt cùng đó mối quan hệ luật pháp được cộng hưởng.

+ Nếu như theo quy định, thời hiệu được chia thành 4 loại là thời hiệu hưởng các quyền dân sự, thời hiệu được miễn trừ nghĩa vụ dân sự, thời hiệu khởi kiện, thời hiệu được phép phép yêu cầu giải quyết việc dân sự  thì thời hạn được chia thành 2 loại đó là: Thời hạn bắt buộc do pháp luật đặt ra và thời hạn do 2 chủ thể tự thỏa thuận thống nhất với nhau.

+ Về cách tính thì cũng giống như thời hiệu, thời hạn cũng được tính từ ngày bắt đầu mốc thời hạn quy định ra cho đến khi ngày quy định thời hạn đó kết thúc.

Như vậy, thông qua bài viết của Work247.vn chúng tôi mong rằng đã cung cấp cái nhìn cụ thể và đầy đủ, giúp bạn đọc có thể nắm bắt được thời hiệu là gì? cách phân loại? cách tính như thế nào? Giữa thời hiệu và thời hạn có điểm nào khác nhau? Hi vọng bài viết sẽ giúp bạn tìm được câu trả lời cho những thắc mắc của bạn đang gặp phải