Clean code là gì? Thanh lọc code cho máy tính như thế nào?

Coder là gì?

1. Clean code là gì? Cách phân biệt code sạch và code nhiễm độc

Clean code theo thuật ngữ chuyên ngành được hiểu là những mã nguồn tốt không gây độc cho máy trong quá trình sử dụng sản phẩm cũng như nâng cao hiệu suất làm việc cho máy tính của bạn. 

Clean code dịch ra tiếng việt thì cũng chính là cách để thanh lọc hay mã thanh khiết code. Lý do tại sao phải thanh lọc code trong quá trình sử dụng và cách làm nào là hiệu quả nhất cho vấn đề này. 

Code là nội dung chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực lập trình. Khi muốn đặt bút viết một chương trình máy tính hay function cho PC việc đầu tiên của các developer là lên ý tưởng chi tiết cho sản phẩm của mình avf tiếp theo là viết code cho đến khi nó chạy được hoàn thiện tức là giúp cho function của mình hoạt động được. Đây là quá trình đòi hỏi các lập trình viên phải nâng cao tay nghề của mình. Vì đâu mà code lại khó như vậy. Vốn dĩ bản chất của việc lập trình là đưa những thuật toán và sử dụng thuật toán vào trong code của mình, tương thích với chương trình để phần mềm được hoạt động. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng và viết liên tiếp nhiều code sẽ dẫn đến tình trạng nghẽn và khiến cho code không còn được sạch sẽ. Điều này sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến máy tính của bạn nếu bạn không clean code ngay.Chính vì vậy mà chúng ta mới cần đến quá trình clean code là vì vậy.

Đa số những bản code này đối với các lập trình viên mới vào nghề sẽ cần phải có nhiều thời gian để rèn luyện kỹ năng hơn. Đa số các bạn mới bước chân vào nghề sẽ có những tư tưởng rất khó bỏ đó là làm cho xong rồi để đó, không có khâu kiểm tra chất lượng và chạy vận hành thử. Và hậu quả để lại thì chắc bạn cùng hình dung ra được rồi đó là một đống code độc hay nói cách khác là code không được thanh khiết. Theo cơ chế và nguyên lý hoạt động của bộ máy lập trình thì việc làm viết code không sạch sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình maintain.

Xem thêm: Mô tả công việc lập trình PHP vừa đầy đủ lại vừa dễ hiểu nhất

2. Những kiến thức cơ bản về clean code và kinh nghiệm từ các chuyên gia

Những kinh nghiệm cần có để có thể clean code một cách hiệu quả nhất và lời khuyên cho bạn từ các chuyên gia.

- Kinh nghiệm để code thành công cho phần chạy chương trình của một bài viết sẽ là sourcecode phải thanh khiết và thanh lọc, hãy hình dung rằng code của bạn phải là sạch sẽ và có cảm hứng cho người đọc, kể cả với những người không hề hiểu rõ về code cũng có thể đọc mà không bị rối mắt. 

- Code phải có trọng tâm, tức xoáy vào vấn đề cần phải làm: mỗi function chỉ được thực hiện được một chức năng duy nhất, cũng tương tự như vậy với từng class và module để đảm bảo tính năng sự nhạy bén của từng phần. Mỗi bộ phận chỉ thực hiện một chức năng chuyên biệt duy nhất, không bị phân tán và ảnh hưởng bởi các cấu trúc của các phần khác cũng như bởi các context xung quanh.

- Clean code sẽ được người lập trình sử dụng một cách trau chuốt nhất. Nói chung yếu tố về code là cái bản chất cốt lõi và là trung tâm sản sinh ra rất nhiều vấn đề liên quan khác. 

- Code cần chạy tốt trên các case và các thiết bị hay nói khác đi là code thân thiện với giao diện người dùng. Đôi khi code chỉ có thể chạy được trên các case bình thường còn với những case khó nhằn thì sẽ thường phát sinh thêm lỗi. 

- Code là để cho người đọc hiểu được, không phải là để chỉ lập trình viên hiểu. Lập trình viên thường có khả năng viết ra những hàm code khó nhằn và khá là phức tạp. Tuy nhiên điều này có hẳn là cần thiết không khi mà người đọc không hiểu gì về nó? Và chính họ cũng quên mất rằng, cái họ làm chỉ đơn giản là đang viết code cho máy chạy mà thôi. Bất cứ một phần mềm nào cũng cần có sự tiếp nhận và quản lý dữ liệu database ở một tệp chuyên biệt để có thể dễ dàng bảo trì và sửa chữa trong tương lai. Nhưng đâu phải ai cũng sẵn sàng làm việc 24/24 giờ để khắc phục sự cố ngay tại thời điểm nó xảy ra được. Chính vì thế mà lập trình viên cần phải hiểu rõ bản chất là viết code để cho người đọc hiểu được chứ không chỉ cho máy đọc.

Hãy bắt đầu việc chạy code bằng cách đặt tên các trường, phương thức và cách thức thực hiện nó ra sao và các biến thích hợp cho phần code của mình. Bất kể là bạn làm gì cũng cần phải xác định mục tiêu cho code của mình đó là nó dùng để làm gì, sử dụng nó ra sao và tại sao nó lại tồn tại cũng như nó có thân thiện và cách sử dụng của nó có dễ dàng hay không.

Khi code của bạn đủ tốt thì nhà lập trình khác khi nhìn vào cũng sẽ đánh giá bạn tốt hơn, họ có thể hiểu ngay ý mà bạn muốn đề cập đến trong code là gì và sẽ không pahir mất quá nhiều thời gian để nghiên cứu về code cũng như giải mã nữa.

Tất cả những yếu tố trên đều là những yếu tố quan trọng để hình thành lên clean code.

Xem thêm: Tuổi nghề lập trình viên tại Việt Nam - Ổn định hay bấp bênh

CV online đơn giản

3. Những cách để làm sạch code cho bạn

Có rất nhiều cách để làm sạch code, clean code là việc làm thường xuyên của lập trình viên để có thể đưa ra một mã code thân thiện và tốt. 

- Muốn sạch code đừng quên format code: code sạch là tiêu chuẩn để thực hiện chức năng cả mặt hình thức của code nữa. Một đoạn code dù đơn giản hay phức tạp đều ảnh hưởng đến người nhìn. Nếu code đơn giản nhưng lại khó nhìn và định dạng kém thì cũng vẫn gây khó hiểu mà thôi. Việc sử dụng định dạng trong code sẽ làm tăng khả năng clean code, giúp cải thiện khả năng đọc mã và dễ dàng cho việc sửa đổi sau này.

- Có một số công cụ để phân tích mã tĩnh như FxCop, Resharper, SonarQube, … những công cụ này sẽ hỗ trợ đắc lực trong việc tùy chọn phân tích mã. Bên cạnh đó, bạn còn có thể tùy chọn định dạng tùy theo từng loại ngôn ngữ lập trình, khả năng cung cấp thông tin và khả năng độc thông tin của máy. 

- Tối ưu hóa code của bạn: Phần lớn lý do khiến cho phần mềm chết dần chết mòn theo thời gian là do nhà cung cấp và phát triển đã sơ suất trong việc cấu trúc lại code để tối ưu hóa. Là một lập trình viên bạn cần nỗ lực để đưa ra những mã code sạch và ít xảy ra lỗi trong quá trình chạy. Ví dụ như khi bạn code theo cách tốt nhất và hiệu quả nhất rồi nhưng đó chỉ là tại một thời điểm nhất định. Có thể sau đó từ 1 tháng đến vài tháng hay thậm chí là 1 năm khi nhìn lại bạn sẽ thấy code của bạn bị lỗi thời và không còn được thân thiện với máy tính nữa.

- Do giới hạn của ngôn ngữ lập trình nên đôi khi bạn sẽ phải tập code một cách tối ưu hóa. Là một lập trình viên có chuyên môn cao bạn cần cố gắng hết sức mình trong khi chạy code. Đôi khi, có thể bạn code theo cách tốt nhất, hiệu quả nhất nhưng tất cả điều đó chỉ diễn ra ở thời điểm đó. Nhưng đôi khi cũng là code đó, sau 1 tháng hay 1 năm đã trở nên kém cỏi và lỗi thời,lạc hậu không còn ai sử dụng thay thế nữa. Còn nếu bạn dùng ngôn ngữ lập trình Java thì thì các phiên bản của nó sẽ đỡ bị lỗi hơn và hàm tích hợp cũng sẽ thực hiện được nhiều trọng trách và có kết quả rõ rệt hơn trên hàm code của bạn.

Xem thêm: Lập trình viên cần học những gì? Xây dựng nền tảng cho tương lai

- Hãy đảm bảo rằng code của bạn đã được rút ngắn: rút ngắn chính là một hình thức clean code được nhiều lập trình viên sử dụng. Nó tạo khả năng tối ưu hóa tốt hơn cho web cũng như đạt hiệu suất code cao hơn.

Bất cứ một lập trình viên nào cũng cần nhớ rằng, việc đặt tên có ý nghĩa cho code là điều cần thiết, bởi lẽ code của bạn sẽ do người khác duy trì và bảo trì sau này. Mỗi class sẽ có những nhiệm vụ riêng biệt và duy nhất. Comment code là cực kỳ quan trọng, chúng sẽ giúp tiết kiệm được tối đa thời gian của bạn cũng như cho mọi người nữa. Việc định dạng mã code là một khía cạnh đáng quan tâm vì nó giúp cải thiện hiệu suất và khả năng đọc mã. Hãy nhớ thỉnh thoảng cấu trúc lại code để cho ứng dụng được nhanh chóng và năng suất hơn.

Với bài viết này hy vọng bạn đã có cái nhìn khái quát nhất về clean code và những điều cần biết về clean code phục vụ cho công việc sau này. Nếu bạn đam mê với lập trình và mong muốn có được công việc mà ít ai có thể với tới và có đầu óc để làm được những phần mềm hack não như thế thì hãy thử dấn thân vào làm lập trình viên chạy code nhé. Bạn sẽ học được rất nhiều điều bổ ích từ ngành lập trình thông tin hữu ích nhất.