[Giải đáp] thông tin 7 công cụ quản lý chất lượng trong sản xuất
Tác giả: Linh Anh Nguyễn 28-05-2024
Không chỉ nổi tiếng với hệ tư tưởng như Kaizen, thực hành 5S hay Lean 6 Sigma mà cạnh đó người Nhật còn có những bộ công cụ thống kê vô cùng nổi tiếng khác. Ngay tại bài viết này work247.vn sẽ bật mí tới bạn về 7 công cụ quản lý chất lượng và lợi ích đem lại cho doanh nghiệp khi áp dụng thực tế.
1. Tìm hiểu về nguồn gốc của 7 công cụ quản lý chất lượng
Sau thế giới chiến tranh thứ 2 thì phía các công ty Nhật đã gặp muôn vàn khó khăn. Để vượt qua được vấn đề đó thì hiệp hội kỹ sư Nhật Bản đã quyết định tạo ra hệ thống công cụ thống kê thuộc tầng lớp quản lý chất lượng dành cho mọi tầng lớp. Bộ công cụ phát triển rộng rãi song song với hệ tư tưởng Kaizen trên toàn thế giới.
Theo nghiên cứu thì doanh nghiệp sẽ không thể hoạt động đem lại hiệu quả khi không có công cụ thống kế quản lý chất lượng. Tuy nhiên trong hàng trăm công cụ được đưa chia nhỏ tại bộ quản lý thì đâu sẽ là công cụ phù hợp nhất mà doanh nghiệp cần áp dụng.
Tất nhiên câu trả lời đó là bộ 7 công cụ quản lý chất lượng, sự đúc kết từ chính các chuyên gia Nhật Bản giàu kinh nghiệm. Hỗ trợ doanh nghiệp “gỡ rối tất cả sự khúc mắc, giải quyết các vấn đề cơ bản nhất về quản lý chất lượng trong sản xuất cũng như liên quan về mảng dịch vụ khách hàng.
Cụ thể về 7 công cụ quản lý chất lượng:
+ Thứ nhất công cụ Check sheets (Phiếu kiểm soát)
+ Thứ hai công cụ Charts (Biểu đồ)
+ Thứ ba công cụ Cause & Effect Diagram (Biểu đồ nhân quả)
+ Thứ tư công cụ Pareto charts (Biểu đồ Pareto)
+ Thứ năm công cụ Histogram (Biểu đồ về mật độ phân phối)
+ Thứ sáu công cụ Scatter Diagram (Biểu đồ phân tán)
+ Thứ bảy công cụ Control charts (Biểu đồ kiểm soát)
Đối với mỗi loại công cụ trên đã có những công cụ được áp dụng từ rất sớm còn lại những công cụ đang được nghiên cứu và áp dụng.
Xem thêm: Việc làm quản lý điều hành
2. Tìm hiểu nội dung chi tiết về 7 công cụ quản lý chất lượng
2.1. Công cụ Check sheets - Phiếu kiểm soát
Một công cụ phương tiện lưu trữ đơn giản giúp thống kê dữ liệu cần thiết bổ trợ doanh nghiệp có thể xác định về thứ tự ưu tiên sự kiện. Phiếu kiểm soát này có thể là một dạng hồ sơ trong quá khứ hoặc cũng có thể là phương tiện theo dõi từ đó giúp bạn thấy được xu hướng hoặc một hình mẫu khác quan.
Mục đích sử dụng của phiếu kiểm soát này:
+ Thực hiện kiểm tra phân bố số liệu của một chỉ tiêu trong quá trình sản xuất.
+ Kiểm tra xác nhận về công việc.
+ Kiểm tra được nguồn gây ra khuyết tật sản phẩm.
+ Kiểm tra về các dạng khuyết tật là gì.
+ Kiểm tra chính vị trí đang khuyết tật ở đâu.
Nhìn chung việc sử dụng phiếu kiểm soát trên là để theo dõi sự kiện tuân theo thời gian và vị trí ra sao để làm giữ liệu đầu vào cho biểu đồ tập trung/ biểu đồ pareto cho một vài vấn đề như: cuộc gọi bảo dưỡng/ tuần, số lần thu rác thải ô nhiễm/ ngày,...
2.2. Công cụ Charts - Biểu đồ
Công cụ tiếp theo đó chính là dạng biểu đồ hình vẽ thể hiện về sự tương quan số liệu đi kèm những đại lượng. Vì biểu đồ sẽ thể hiện dữ liệu một cách trực quan hóa điều mà giúp chúng ta nhìn thấy bằng mắt thường được. Bên cạnh đó có rất nhiều dạng biểu đồ như: đường, hình cột, bánh, dạng thanh, dạng mạng nhện,...
2.3. Công cụ Cause & Effect Diagram - Biểu đồ nhân quả
Có lẽ đúng với tên gọi của biểu đồ, một dạng thể hiện hình xương cá thống kê về một loạt danh sách các nguyên nhân theo đó dẫn dắt tới kết quả. Nếu để nói tới bộ cung cụ này thì được xây dựng chính thức từ năm 1953 tại Trường Đại học Tokyo do giáo sư Kaoru Ishikawa đứng ra chủ trì. Ông là người trực tiếp sử dụng biểu đồ giải thích cho các kỹ sư tại nhà máy thép Kawasaki về việc các yếu tố được sắp xếp khác nhau nhưng lại tồn tại sự liên kết. Vậy nên biểu đồ nhân quả còn được gọi với các tên khác như biểu đồ xương cá hoặc biểu đồ Ishikawa - tên người áp dụng.
Về mục đích của dạng biểu đồ nhân quả này là bổ trợ tìm ra nguyên nhân của các vấn đề một cách nhanh nhất. Thông qua đó mà người quản lý dễ dàng đề cập các biện pháp phòng ngừa, khắc phục sự cố đem lại kết quả cao nhất. Vậy nên, trong quá trình sản xuất thì biểu đồ Cause & Effect Diagram luôn được sử dụng nhiều nhất để tìm kiếm nguyên nhân và các dạng khuyết tật tồn tại.
Bên cạnh đó một công cụ chuyên về nghiên cứu và phòng ngừa như biểu đồ nhân quả giúp tránh né các nguyên nhân tiềm ẩn thì chắc chắn còn hướng đến đối tượng nhất định nào đó. Điển hình nhất đó là phế phẩm, các đặc trưng chất lượng, xem xét mối quan hệ đặc tính,...Tuy nhiên, dù là biểu đồ này chỉ là việc lên danh sách các nguyên nhân tiềm ẩn mà thôi chứ không phải giúp người dùng loại trừ nguyên nhân.
Xem thêm: [OQC là gì?] Cẩm nang kiến thức ngành kiểm soát chất lượng
2.4. Công cụ Pareto charts - Biểu đồ Pareto
Biểu đồ Pareto chính là một dạng biểu đồ hình cột được sử dụng để hỗ trợ quá trình phân loại các nguyên nhân cũng như là những nhân tố gây ảnh hướng đến sản phẩm tạo ra. Khi sử dụng về dạng biểu đồ này sẽ giúp nhà quản lý biết được các nguyên nhân chính cần tập trung xử lý là gì. Cùng đó việc sử dụng biểu đồ Pareto còn là để phân tích các nguyên nhân, chi phí từ nguyên nhân gây ra ra sao.
Mục đích chính của dạng biểu đồ này đó là việc bóc tách nguyên nhân quan trọng khác biệt so với nguyên nhân vụn vặt. Sau đó là xem xét mức độ cần ưu tiên của các vấn đề quan trọng hay như phần nào đó biểu đồ dùng để đánh giá hiệu quả cải tiến.
Ngoài ra bạn cần nắm được rằng biểu đồ Pareto thông thường sẽ thể hiện về số lượng và mức tỷ lệ % sai sót trong gia công cơ khí. Việc phân tích Pareto là vô cùng quan trọng và vấn đề cải tiến cũng nên sử dụng nhiều công cụ thống kê hơn khi mong muốn kết quả chính xác nhất.
2.5. Công cụ Histogram - Biểu đồ về mật độ phân phối
Đối với biểu đồ mật độ phân phối thì đây là một dạng biểu đồ cột đơn giản và dùng để tổng hợp các điểm dữ liệu qua đó thể hiện tần suất của sự việc. Thông thường mục đích của biểu đồ Histogram là hướng đến theo dõi mức độ phân bố của các thông số sản phẩm hoặc quá trình qua đó đánh giá năng lực quá trình đó về việc đáp ứng được yêu cầu sản xuất đầu ra cho sản phẩm hay không.
Cùng đó biểu đồ Histogram còn thu thập thông tin qua phiếu kiểm tra và biểu hiện cột minh chứng cho tần suất xuất hiện của vấn đề. Cụ thể là áp dụng phòng ngừa trước khi vấn đề gây ảnh hưởng xấu xảy ra.
Xem thêm: Quản lý chất lượng dịch vụ là gì và quy trình thực hiện
2.6. Công cụ Scatter Diagram - Biểu đồ phân tán
Phân tán là dạng biểu diễn dữ liệu với đồ thị và trong đó các giá trị quan sát được của một biến sẽ được vẽ thành từng điểm khi so với các giá trị của biến kia mà không nối các điểm lại với nhau qua đường nối. Tức là biểu đồ này sẽ chỉ ra mối quan hệ giữa hai nhân tố chi tiết nhất.
Thông thường biểu đồ phân tán áp dụng để giải quyết những vấn đề hay như xác định điều kiện tối ưu qua việc phân tích định lượng mối quan hệ nhân quả giữa các biến số của 2 nhân tố đánh giá.
Biểu đồ kiểm soát sẽ là cách thức thể hiện về các đường giới hạn tính toán qua phương pháp thống kê với mục đích là theo dõi sự biến động của những thông số hay như đặc tính chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó còn theo dõi về các thay đổi của quy trình kiểm soát tất cả các dấu hiệu bất thường xảy ra dù là mức độ đi lên hay là đi xuống chăng nữa.
Nhìn chung thì biểu đồ kiểm soát sẽ đóng vai trò lớn trong sản xuất. Đánh giá nhanh về những tình huống bất thường xảy ra để dự phòng đảm bảo chất lượng.
Hy vọng bài viết đã cung cấp đủ thông tin và giúp bạn hiểu hơn về 7 công cụ quản lý chất lượng được sử dụng phổ biến hiện nay.